Centaur
Centaur (łac. Centaurus, skrót: Cen) to gwiazdozbiór położony na niebie południowym, znany już w starożytności. Jest dziewiątym co do powierzchni gwiazdozbiorem, jednak w Polsce jest praktycznie niewidoczny. Widoczny jest w całości na południe od równoleżnika 22° N, a jego gwiazdy można dostrzec nieuzbrojonym okiem w liczbie około 150.
Mity i legendy
Centaur symbolizuje mitycznego pół człowieka, pół konia. W mitologii greckiej centaury były przedstawiane jako prymitywne plemię, a wśród nich wyróżniał się Chiron, najmądrzejszy z centaurów. Był nauczycielem wielu bohaterów, takich jak Herakles czy Achilles, a po swojej śmierci został uwieczniony w gwiazdach przez Zeusa.
Gwiazdy
Centaur zawiera wiele interesujących gwiazd, w tym:
- Alfa Centauri – najbliższy nam układ gwiazdowy, składający się z trzech gwiazd, w tym α Cen A, podobnej do Słońca, oraz Proxima Centauri, która jest najbliższą gwiazdą po Słońcu.
- Beta Centauri (Hadar) – układ podwójny z jasnością 4, z gwiazdami o masie blisko 15 razy większej od Słońca.
W gwiazdozbiorze znajdują się również inne gwiazdy o jasności poniżej 3m.
Inne obiekty
Konstelacja Centaura obfituje w ciekawe obiekty astronomiczne:
- Omega Centauri (NGC 5139) – najjaśniejsza gromada kulista, widoczna gołym okiem.
- NGC 4622 – galaktyka spiralna o nietypowym kształcie ramion.
- Centaurus A (NGC 5128) – galaktyka soczewkowata, jedna z najbliższych radiogalaktyk.
- Gromada Perłowa – zawiera młode gwiazdy, skatalogowana przez Nicolasa de Lacaille w 1752 roku.
Wszystkie te obiekty przyciągają uwagę astronomów i miłośników nocnego nieba, stanowiąc ważny element badań kosmicznych.
