Gruzińska Socjalistyczna Republika Radziecka
Gruzińska Socjalistyczna Republika Radziecka (Gruzińska SRR) była jedną z republik związkowych ZSRR, istniejącą w latach 1921–1991. Jej stolicą było Tbilisi, a powierzchnia wynosiła 69 700 km². W 1991 roku liczba ludności wynosiła około 4,3 miliona, a władze posługiwały się językiem gruzińskim oraz rosyjskim.
Historia
Republika powstała 25 lutego 1921 roku w wyniku agresji Rosji radzieckiej na Demokratyczną Republikę Gruzji. Po nieudanej próbie podboju w 1920 roku, bolszewicy rozpoczęli zbrojne działania, które doprowadziły do zajęcia Tbilisi przez 11 Armię radziecką.
W marcu 1921 roku bolszewicy przejęli kontrolę nad całym terytorium Gruzji. W 1922 roku Gruzińska SRR została włączona do Zakaukaskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, a następnie do ZSRR w grudniu 1922 roku. W okresie tym miały miejsce masowe represje wymierzone w opozycję, które zakończyły się jej całkowitym zniszczeniem do 1924 roku.
W 1931 roku Abchaska SRR została włączona do Gruzińskiej SRR, a w 1936 roku republika stała się bezpośrednim członkiem ZSRR. W skład Gruzińskiej SRR wchodziły:
- Adżarska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka (od 1921 r.)
- Abchaska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka (od 1931 r.)
- Południowoosetyjski Obwód Autonomiczny
W latach 70. XX wieku w Gruzji zaczęły się aktywizować ruchy opozycyjne. Protesty z 14 kwietnia 1978 roku, dotyczące obrony języka gruzińskiego, zakończyły się sukcesem i od tego czasu dzień ten obchodzony jest jako Dzień Języka Ojczystego.
Rada Najwyższa Gruzińskiej SRR 14 listopada 1990 roku zmieniła nazwę republiki na „Republika Gruzińska”, a 9 kwietnia 1991 roku, na mocy decyzji parlamentu, Gruzja odzyskała niepodległość. Zwiad Gamsachurdia został pierwszym prezydentem nowego państwa.
