Grumman X-29

Grumman X-29

Grumman X-29 to amerykański samolot eksperymentalny, który pełnił rolę platformy testowej dla nowoczesnych technologii lotniczych, takich jak systemy sterowania canarda oraz ujemny skos skrzydeł. Zastosowanie zaawansowanego, skomputeryzowanego systemu sterowania (fly by wire) oraz materiałów kompozytowych pozwoliło na realizację zamierzonej niestabilności konstrukcji.

Historia rozwoju

Po II wojnie światowej, badania nad niemieckim bombowcem Junkers Ju 287 ujawniły zalety skrzydeł o ujemnym skosie, takie jak zmniejszone opory aerodynamiczne, lepsza zwrotność oraz odporność na wpadanie w korkociąg. W latach 80. ogłoszono przetarg na budowę dwóch egzemplarzy samolotu FSW (Forward Swept Wing), który miał być demonstratorem nowych technologii. Projekt zlecono Grumman Aerospace Corporation, a jego finansowanie pochodziło z DARPA, NASA i Sił Powietrznych USA.

Aby obniżyć koszty, wykorzystano części z różnych samolotów, takich jak F-5, F/A-18 i F-16. X-29 został zaprojektowany w układzie canarda, co pozwoliło na zastosowanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych. Pierwszy prototyp, oznaczony jako X-29A, oblatano 14 grudnia 1984 roku.

Osiągi i testy

X-29A wyróżniał się doskonałymi osiągami, w tym zdolnościami manewrowymi przy kątach natarcia do 67 stopni oraz niskim zużyciem paliwa dzięki aerodynamicznej konstrukcji. 13 grudnia 1985 roku stał się pierwszym samolotem z ujemnym skosem skrzydeł, który przekroczył prędkość dźwięku. Niestabilność konstrukcji wymagała skomplikowanego systemu sterowania, który korygował lot do 40 razy na sekundę, składającego się z trzech komputerów cyfrowych i trzech analogowych.

Po przeprowadzeniu 422 lotów badawczych, pierwszy X-29A został przekazany do Muzeum Sił Powietrznych USA w 1994 roku. Drugi egzemplarz, oblatany 23 maja 1989 roku, służył jako platforma testowa do końca lat 90. Obecnie znajduje się w National Air and Space Museum w Waszyngtonie.