„`html
Grodkowice
Grodkowice to wieś w Polsce, zlokalizowana w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Kłaj. Miejscowość znajduje się około 25 km na południowy wschód od Krakowa. W 2021 roku liczyła 444 mieszkańców.
Położenie
Geograficznie, Grodkowice leżą na Podgórzu Bocheńskim, stanowiącym południową część Kotliny Sandomierskiej.
Historia
Grodkowice mają bogatą historię sięgającą średniowiecza. Właścicielami wsi byli Zadorowie, a najstarsze wzmianki o miejscowości pochodzą z lat 1270 i 1380. Pierwszym znanym właścicielem Grodkowic był Pakosz, a później kasztelan rozpierski Zbigniew Bąk.
W XVI wieku wieś przeszła w ręce Filipowskich, a następnie Cikowskich, by w 1519 roku trafić do Zadorów-Lanckorońskich. W 1623 roku Stanisław Żeleński nabył majątek, który po jego śmierci został podzielony pomiędzy jego synów.
W 1670 roku Marcjan Żeleński zbudował drewniany dwór, który istniał do 1902 roku, kiedy to został zastąpiony murowanym pałacem, zaprojektowanym przez architekta Teodora Talowskiego. Żeleńscy praktykowali kalwinizm, a tragiczne wydarzenia, w tym rzeź galicyjska w 1846 roku, wpłynęły na losy rodziny.
Oświata
W okresie PRL w Grodkowicach zbudowano szkołę w ramach akcji „tysiąc szkół na tysiąclecie Państwa Polskiego”.
Zabytki
- Zespół dworski: dwór, obora, park z fontanną i figurą.
- Pałac Żeleńskich, zbudowany w 1902 roku według projektu Teodora Talowskiego.
- Dom zakonny z kaplicą i figurą Matki Boskiej, zbudowany w 1905 roku według projektu Jana Sas-Zubrzyckiego.
Osoby związane z miejscowością
- Władysław Żeleński – kompozytor i pianista, ojciec Tadeusza Boya-Żeleńskiego.
- Tadeusz Boy-Żeleński – pisarz, poeta, działacz społeczny.
„`
