Dzisiaj jest 27 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama

Granulit

Chcę dodać własny artykuł

Granulit (Leptynit)

Granulit, znany również jako leptynit, to skała metamorficzna powstała z arkozy w wyniku regionalnego metamorfizmu. Charakteryzuje się granoblastyczną strukturą i występuje w strefach głębokiego metamorfizmu.

Skład mineralny

  • Skalenie potasowe
  • Plagioklazy
  • Kwarc
  • Granaty (pirop, almandyn)
  • Amfibole (enstatyt, diopsyd)
  • Kyanit, silimanit
  • Rutyl, ilmenit, korund, spinel
  • Biotyt, hornblenda

Cechy zewnętrzne

Granulit ma barwę białą, szarą lub różowawą. Przełam jest nierówny i ziarnisty, a foliacja jest słabo zaznaczona, z widocznymi smugami granatów, kyanitu i biotytu. W odsłonięciach obecna jest charakterystyczna podzielność kostkowa.

Budowa wewnętrzna

Granulit posiada różnorodne struktury, w tym granoblastyczną, granofelsową, gnejsową i porfiroblastyczną. Może mieć teksturę zbita, kierunkową lub bezładną.

Powstawanie

Granulit formuje się w środowisku bezwodnym w strefach głębokiego metamorfizmu, w wyniku przeobrażeń skał magmowych i osadowych, takich jak dioryt, gabro, arkoza czy mułowce.

Występowanie

Granulity są rzadko występującymi skałami, spotykanymi głównie w starych kontynentalnych platformach prekambryjskich oraz w strefach korzeniowych gór. W Polsce można je znaleźć w:

  • Zagórzu Śląskim
  • Bystrzycy Górnej (Góry Sowie)
  • Starym Gierałtowie (Masyw Śnieżnika)
  • Krystalicznym podłożu Suwalszczyzny i Mazur

Na świecie występują m.in. w Kanadzie, Grenlandii, RPA, Algierii, Madagaskarze, Australii, Antarktydzie, Brazylii, Indiach, Rosji i USA.

Zastosowanie

  • Znaczenie naukowe
  • Materiał okładzinowy

Bibliografia

Praca zbiorowa, Poradnik Górnika, tom 1, Mineralogia i petrografia, Wyg. Śląsk, Katowice 1972.