Gołkowice Dolne
Gołkowice Dolne, wcześniej znane jako Gołkowice Niemieckie, to wieś położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Stary Sącz. Miejscowość znajduje się w Kotlinie Sądeckiej, w dolinie Dunajca, i graniczy z Mostkami, Moszczenicą Niżną, Gołkowicami Górnymi oraz Naszacowicami.
Nazwa wsi pochodzi od jej założyciela Gołka lub miejscowej odmiany pszenicy zwanej „gołka”. Wieś odnotowano w dokumentach już w 1276 roku jako własność starosądeckiego klasztoru. W XVI wieku była siedzibą klucza gołkowickiego włości Klarysek starosądeckich.
Historia
- W 1276 r. wieś przeniesiona na prawo niemieckie przez ks. Kingę.
- W XVI wieku pojawiły się tu browar i młyn.
- W latach 1579-1582 dzierżawiona przez Prokopa Pieniążka, a w 1606 r. przez Sebastiana Lubomirskiego.
- W 1770 r. zajęta przez wojska austriackie, a w 1773 r. włączona do Galicji.
- Od 1782 r. była własnością austriackiego skarbu państwa.
- W latach 1784-1820 osiedlono 37 rodzin niemieckich kolonistów, co doprowadziło do zmiany nazwy na Gołkowice Niemieckie.
- W czasie okupacji niemieckiej wieś znana była jako Deutsche Golkowitz.
- W latach 1955-1972 siedziba GRN Gołkowice Dolne.
- Od 1973 r. sołectwo Miasta i Gminy Stary Sącz.
Herb wsi przedstawia na błękitnym tle złoty krzyż łaciński z koroną nad nim oraz skrzyżowane gałązki lub kłosy pszenicy. W Gołkowicach Dolnych działa klub piłkarski Jaworzynka Gołkowice, który kontynuuje tradycje lokalnego LZS, założonego w 1960 roku.