Gloria in excelsis Deo
Gloria (łac. „Chwała na wysokości Bogu”) to starochrześcijański hymn liturgiczny, używany w katolickiej mszy świętej oraz w niektórych kościołach protestanckich, takich jak luterański. Hymn został wprowadzony przez św. Telesfora w latach 125-136 i jest częścią liturgii, w której występuje w dwóch głównych formach: biblijnej oraz rozszerzonej.
Formy hymnu
W liturgii chrześcijańskiej Gloria in excelsis występuje w dwóch formach:
- Wersja biblijna: Opiera się na tekście z Ewangelii według św. Łukasza, śpiewana przez aniołów w czasie narodzin Jezusa. Używana w wielu protestanckich nabożeństwach oraz w hymnach i kolędach.
- Wersja rozszerzona: Zawiera dodatkowe słowa, w tym fragment Laudamus Te. Używana w liturgii katolickiej i w niektórych kościołach luterańskich.
Liturgia katolicka
W Kościele katolickim hymn Gloria in excelsis jest wykonywany m.in. w niedziele, z wyjątkiem Adwentu i Wielkiego Postu, oraz w czasie uroczystości. Może być śpiewany lub recytowany, zazwyczaj przez wiernych z kapłanem lub chór.
Liturgia luterańska
W luterańskich nabożeństwach Gloria in excelsis jest śpiewana po Kyrie eleison, a przed kolektą. W zależności od okresu liturgicznego, mogą być używane różne wersje:
- Cały rok (bez Adwentu i Wielkiego Postu): Pełny tekst hymnu.
- Wielkanoc do Niedzieli Wieczności: Wersja z biblijnego hymnu anielskiego.
- Adwent: Zastąpiona antyfoną adwentową.
Liturgia reformowana
W Kościołach ewangelicko-reformowanych Gloria in excelsis rzadko występuje, a gdy jest obecna, może być użyta zamiast Gloria Patri w kontekście uroczystych nabożeństw.
Upamiętnienia
Hymn ten znalazł swoje miejsce w kulturze, m.in. na znaczku pocztowym Poczty Polskiej wydanym z okazji Świąt Bożego Narodzenia 2010 roku.
Linki zewnętrzne
- [John Rutter: Gloria in excelsis Deo.](http://www.rtve.es/alacarta/videos/los-conciertos-de-la-2/los-conciertos-de-la-2-concierto-n-4-del-ix-ciclo-de-musica-coral-1-parte/1081783/?date=1303638568248)
Hymn Gloria in excelsis Deo, z bogatymi tradycjami w różnych kościołach, pozostaje istotnym elementem liturgii chrześcijańskiej, wyrażając chwałę Bogu i radość z narodzin Jezusa.
