Gliptyka: Sztuka Rzeźbienia w Kamieniach Szlachetnych
Gliptyka to technika artystyczna polegająca na rzeźbieniu i rytowaniu reliefów w kamieniach szlachetnych i półszlachetnych. Wytworzone w ten sposób kamienie nazywane są gemmami. Artysta tworzący w tej technice, zwany gliptykiem, posługuje się rylcami, pilnikami oraz kółeczkami obrotowymi.
Historia Gliptyki w Starożytności
W starożytnym Egipcie popularne były pieczęcie w formie skarabeuszy, na których umieszczano inskrypcje. W Babilonii najstarszymi rzeźbami były cylindry kamienne z symbolami, używane jako pieczęcie do dokumentów. Asyryjskie pieczęcie miały formę spłaszczonego stożka z rysunkami lub inskrypcjami.
W antycznej Grecji i Rzymie gliptyka zyskała na popularności, osiągając wysoki poziom rozwoju. Rzeźbiono w różnych kamieniach, takich jak agat, ametyst czy onyks. Kamee stały się cennym obiektem w kulturze tych epok i pożądanym elementem biżuterii.
Renesans i Ożywienie Gliptyki
Po upadku Cesarstwa Rzymskiego sztuka gliptyki niemal zanikła, lecz w czasach renesansu w Italii nastąpił jej ponowny rozkwit. W XVII wieku moda na kolekcjonowanie antycznych dzieł sztuki zwiększyła popyt na kamee i intaglia. W XVIII wieku wielu grawerów kopiowało antyczne wzory, w tym znanych artystów jak Edmund Burch i Nathaniel Marchand.
Współczesność Gliptyki
Na przełomie XIX i XX wieku rosyjska firma Fabergé zdobyła uznanie dzięki swoim wyrobom. Niestety, książę Stanisław Poniatowski zafałszował część dzieł, co wpłynęło negatywnie na rynek gemm. Dziś gliptyka rozwija się nadal, a rzeźby wykonuje się w różnych kamieniach, w tym w diamentach, także przy użyciu nowoczesnych technologii.