Glikol etylenowy
Glikol etylenowy, znany również jako glikol, to organiczny związek chemiczny będący najprostszym alkoholem polihydroksylowym. Jest bezbarwną, bezzapachową cieczą o słodkawym posmaku, powszechnie stosowaną w płynach chłodzących oraz jako prekursor polimerów. Należy do substancji toksycznych, a jego spożycie może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Otrzymywanie
Glikol etylenowy został po raz pierwszy otrzymany w 1859 roku przez Charlesa Wurtza. Początkowo nie był produkowany na skalę przemysłową, jednak podczas I wojny światowej zaczęto go wytwarzać w Niemczech jako substytut glicerolu. W USA produkcję półprzemysłową rozpoczęto w 1917 roku, a pierwsza fabryka powstała w 1925 roku.
Obecne metody produkcji
Obecnie najczęściej stosowaną metodą produkcji glikolu etylenowego jest hydroliza tlenku etylenu. Proces ten charakteryzuje się prostotą i wysoką wydajnością (do 90%), a kluczowym czynnikiem jest stosunek wody do tlenku etylenu. Reakcje mogą zachodzić w obecności kwasów, zasad lub w warunkach obojętnych.
Zastosowanie
- Produkcja płynów niezamarzających do chłodnic silników (40-62% roztwór wodny).
- Wytwarzanie żywic poliestrowych i alkidowych, włókien syntetycznych oraz plastyfikatorów.
- Użycie w produkcji materiałów wybuchowych.
Szkodliwość dla zdrowia
Glikol etylenowy jest metabolizowany w organizmie do toksycznych substancji, co może prowadzić do kwasicy metabolicznej oraz uszkodzenia nerek, wątroby i mózgu. Dawką śmiertelną dla kotów jest LD50 1650 mg/kg.
Podsumowanie
Glikol etylenowy jest ważnym związkiem chemicznym o szerokim zastosowaniu, ale jego toksyczność wymaga ostrożności podczas użytkowania. Jego produkcja i wykorzystanie są kluczowe w wielu dziedzinach przemysłu chemicznego.