Gleby bielicoziemne
Gleby bielicoziemne to rząd gleb, których geneza jest związana z procesem bielicowania. Proces ten polega na wymywaniu z górnych poziomów glebowych produktów rozkładu minerałów i próchnicy, które osadzają się w dolnej części profilu glebowego. W wyniku tego powstaje charakterystyczny układ poziomów:
- Poziom organiczny (O)
- Poziom próchniczny (A, zazwyczaj nieobecny w bielicach)
- Biały poziom wymywania (Es)
- Rdzawy poziom wzbogacania (Bs)
- Skała macierzysta (C)
Poziom diagnostyczny dla gleb bielicoziemnych to poziom spodic, w którym wytrącają się głównie związki glinu, żelaza i próchnica, nadające mu od rdzawej do brunatno-czarnej barwy. Gleby te mają ubogą skałę macierzystą, najczęściej w postaci piasków, oraz kwaśny lub silnie kwaśny odczyn.
Występowanie
Gleby bielicoziemne dominują w strefie umiarkowanej chłodnej, szczególnie w takich regionach jak:
- Północna Szkocja
- Środkowa i północna Skandynawia
- Północna część Niziny Wschodnioeuropejskiej
- Północna część Niziny Zachodniosyberyjskiej
- Wilgotna część pasa umiarkowanie ciepłego w Europie Środkowej
W Polsce gleby te zajmują około 12% powierzchni kraju, występując głównie na wydmach, piaskach sandrowych oraz w pradolinach. Znajdują się w takich lokalizacjach jak Pradolina Łeba-Reda, Puszcza Wkrzańska oraz Bory Tucholskie.
Systematyka
W systematyce gleb w Polsce z 2011 roku, gleby bielicoziemne dzielą się na dwa typy:
- Typ 6.1. Gleby bielicowe (LW)
- Typ 6.2. Bielice (B)
Wcześniej, w 1989 roku, do rzędu bielicoziemnych zaliczano także gleby rdzawe, które od 2011 roku zostały wydzielone do nowego rzędu gleb rdzawoziemnych. W klasyfikacji WRB odpowiadają im Podzols lub Dystric Albic Arenosols, a w systematyce USDA Soil Taxonomy – Spodosols.