Ginekomastia
Ginekomastia to powiększenie sutka u mężczyzn, spowodowane rozrostem tkanki gruczołowej, włóknistej oraz tłuszczowej. Może występować jednostronnie lub obustronnie, często towarzyszy jej obrzęk i ból. Najczęściej jest wynikiem zaburzeń hormonalnych, zwłaszcza w kontekście leczenia hormonalnego, na przykład w terapii raka prostaty.
Epidemiologia
Ginekomastia może występować w każdym wieku. Objawy mogą obejmować ból, świąd oraz pieczenie.
Rodzaje ginekomastii
Ginekomastia fizjologiczna
Ginekomastia fizjologiczna, często występująca w okresie dojrzewania, jest spowodowana wzrostem poziomu estradiolu w stosunku do testosteronu. Zwykle ustępuje samoistnie w ciągu kilku miesięcy, choć w niektórych przypadkach może utrwalić się, prowadząc do problemów kosmetycznych i psychologicznych, takich jak trudności w akceptacji własnej męskości.
Ginekomastia patologiczna
Ginekomastia patologiczna ma różnorodne przyczyny, w tym:
- Otyłość – zwiększa lokalną aktywność aromatazy, która przekształca testosteron w estradiol.
- Nadczynność tarczycy – prowadzi do zwiększonej syntezy SHBG, co obniża frakcję wolnego testosteronu.
- Choroby wątroby (marskość) – spowalniają metabolizm estrogenów i androgenów.
- Przewlekła niewydolność nerek – podobnie jak marskość wątroby.
- Zespoły paranowotworowe.
- Nowotwory jądra lub inne hormonalnie czynne guzy.
- Nadmierna wrażliwość gruczołu sutkowego na estrogeny.
- Działanie leków, m.in.:
- Glikozydy naparstnicy
- Niektóre diuretyki (np. spironolakton)
- Agoniści receptorów 5-HT1A (np. buspiron)
- Antagonisty receptora H2 (np. ranitydyna)
- Inhibitory pompy protonowej (np. omeprazol)
- Inhibitory konwertazy angiotensyny (np. enalapril)
- Antagonisty kanału wapniowego (np. werapamil)
- Leki przeciwgrzybicze (np. ketokonazol)
- Dziedziczność.
Istnieją również sugestie, że palenie marihuany może wpływać na rozwój ginekomastii.
Bibliografia
Kategoria: Objawy chorobowe, Medycyna sportowa, Endokrynologia.
