Gazociąg Północny (Nord Stream)
Gazociąg Północny, znany jako Nord Stream, to najdłuższy gazociąg morski na świecie, który transportuje gaz ziemny z Wyborgu w Rosji do Greifswaldu w Niemczech. Jego długość wynosi 1222 km, z czego 1189 km to odcinek podmorski. Gazociąg omija państwa tranzytowe, takie jak Polska i kraje bałtyckie.
Udziałowcy Konsorcjum
Konsorcjum Nord Stream zostało utworzone w 2006 roku przez rosyjski Gazprom oraz niemieckie E.ON Ruhrgas i BASF. W 2008 roku do konsorcjum dołączyła holenderska firma Nederlandse Gasunie. Udziały w konsorcjum rozkładają się następująco:
- Gazprom – 51%
- E.ON Ruhrgas – 20%
- BASF (Wintershall) – 20%
- Nederlandse Gasunie – 9%
Budowa i Przebieg
Budowę gazociągu rozpoczęto w 2010 roku, a pierwsza nitka została oddana do użytku w 2011 roku, a druga w 2012 roku. Gazociąg przebiega z Babajewa w Rosji, przez dno Morza Bałtyckiego, do Lubmina w Niemczech. Odcinki końcowe znajdują się w wodach terytorialnych Rosji i Niemiec, a pozostałe przez strefy ekonomiczne Szwecji, Finlandii i Danii.
Argumenty Ekonomiczne
Koszt budowy gazociągu wynosił około 7,4 miliarda euro. Inwestorzy argumentowali, że projekt jest ekonomicznie uzasadniony poprzez oszczędności na opłatach tranzytowych. Gazociąg ma potencjał osiągnięcia przepustowości 55 miliardów m³ gazu rocznie.
Kontrowersje
Projekt Gazociągu Północnego budzi kontrowersje, szczególnie w Polsce i krajach bałtyckich, z kilku powodów:
- Obawy o wykorzystanie gazu jako narzędzia politycznego przez Rosję.
- Wątpliwości co do racjonalności ekonomicznej ze względu na wysokie koszty obsługi i konserwacji.
- Ryzyko obniżenia bezpieczeństwa energetycznego państw omijanych przez gazociąg.
- Obawy ekologiczne związane z ewentualnym uwolnieniem broni chemicznej z dna Bałtyku.
Skandal Polityczny w Niemczech
Umowa na budowę gazociągu została podpisana w 2005 roku, a jej obrońcą był ówczesny kanclerz Gerhard Schröder, który po zakończeniu kadencji dołączył do zarządu konsorcjum. To wywołało zarzuty o konflikt interesów.
Wyciek i Sabotaż
26 września 2022 roku, w pobliżu gazociągów Nord Stream 1 i 2, doszło do eksplozji i wycieków gazu. Podejrzenia o sabotaż skierowano w stronę Rosji, a po śledztwie część mediów wskazała na możliwy udział Ukrainy.
Podsumowanie
Gazociąg Północny jest projektem kontrowersyjnym, łączącym aspekty ekonomiczne i polityczne, którego wpływ na bezpieczeństwo energetyczne Europy oraz środowisko naturalne budzi wiele emocji i zastrzeżeń.