Gatunki inwazyjne w Polsce
Gatunki inwazyjne, czyli allochtoniczne o dużej ekspansywności, stanowią istotne zagrożenie dla lokalnej fauny i flory. Rozprzestrzeniają się one naturalnie lub za sprawą ludzi, konkurując z rodzimymi gatunkami o zasoby ekologiczne, co prowadzi do wyginięcia niektórych lokalnych organizmów.
Inwazyjne gatunki roślin i zwierząt są drugim co do wielkości zagrożeniem dla światowej bioróżnorodności, zaraz po degradacji siedlisk. W obszarach chronionych ich obecność może zagrażać rodzimym ekosystemom, co często wymaga działań eliminacyjnych, takich jak niszczenie mechaniczne.
Przykłady inwazyjnych gatunków w Europie
W 2018 roku stworzono listę 66 inwazyjnych gatunków uznawanych za największe zagrożenie dla bioróżnorodności w Europie, wybranych spośród 329. Do najgroźniejszych należą:
- Channa argus – ryba z rodziny żmijogłowowatych
- Limnoperna fortunei – małż z rodziny omułkowatych
- Orconectes rusticus – rak z rodziny Cambaridae
- Plotosus lineatus – sumik węgorzowaty
- Codium parvulum – zielenica z rzędu Bryopsidales
- Crepidula onyx – ślimak z rodziny Calyptraeidae
- Mytilopsis sallei – małż z rodziny racicznicowatych
- Sciurus niger – wiewiórka czarna
Inwazyjność w ornitologii
W ornitologii termin „gatunek inwazyjny” odnosi się także do ptaków, które w nieregularnych okresach pojawiają się w dużych liczbach. Przykłady takich gatunków w Polsce obejmują:
- sowa śnieżna (Nyctea scandiaca)
- syberyjski podgatunek orzechówki (Nucifraga caryocatactes macrorhynos)
- krzyżodzioby, w tym:
- krzyżodziób świerkowy (L. curvirostra)
- krzyżodziób sosnowy (L. pytyopsittacus)
- krzyżodziób modrzewiowy (L. leucoptera)
Niektóre gatunki wykazują fluktuacje liczby osobników i zasięgu, co prowadzi do tzw. „nalotów inwazyjnych”, gdy ich liczba na danym terenie nagle wzrasta. W Polsce przykłady takich ptaków to:
- czyż zwyczajny (Carduelis spinus)
- czeczotka zwyczajna (Carduelis flammea)
- dzięcioł duży (Dendrocopos major)
- jemiołuszka (Bombycilla garrulus)
- sojka zwyczajna (Garrulus glandarius)
