„`html
Gąski – Wieś w Polsce
Gąski to wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Olecko. W latach 1954–1972 była siedzibą władz gromady Gąski, a w latach 1975–1998 administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Historia
Wieś została założona nad Jeziorem Przytulskim dwukrotnie. Pierwsza lokacja miała miejsce w 1519 roku, jednak zakończyła się niepowodzeniem. Druga lokacja miała miejsce w 1539 roku, kiedy książę Albrecht nadał sześć włók sołeckich Marcinowi Gąsce i jego synowi Stanisławowi. W 1737–1740 roku powstała szkoła, a w 1741 roku zbudowano drewniany kościół, który w 1749 roku stał się siedzibą parafii.
Parafia ta była całkowicie polska w XVIII i XIX wieku. Istniejący kościół, zbudowany w latach 1831–1833, a z wieżą dobudowaną w latach 1908–1909, służył polskiej społeczności. W 1833 roku uczęszczało do szkół 435 dzieci polskich, a w 1890 roku mieszkało tu 3320 parafian, w tym tylko 200 Niemców.
W 1938 roku zmieniono nazwę wsi z Gonsken na Herzogskirchen. W 1939 roku Gąski miały 675 mieszkańców. Po II wojnie światowej kościół przekazano napływowej ludności katolickiej, a w 1961 roku został odnowiony. Plebania i kościół są obecnie zabytkami architektury.
Przypisy
Bibliografia
- OLECKO – Z dziejów miasta i powiatu.
- T. Darmochwał, M. J. Rumiński, Warmia Mazury, przewodnik, Agencja TD, Białystok 1996.
- Olecko Czasy, ludzie, zdarzenia Tekst: Ryszard Demby.
„`