Gąski (powiat grójecki)

„`html

Gąski – wieś w Polsce

Gąski (niem. Gonzig) to wieś położona w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim, w gminie Warka. Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1425 roku.

Historia wsi

Wieś leżała w powiecie wareckim w Ziemi Czerskiej i należała do parafii w Warce. Przypuszczalnie ponowna lokacja miała miejsce w 1471 roku, kiedy nosiła nazwę Wola Gąska. W 1576 roku właścicielem był Adam Mniszewski, dziedzic Mniszewa.

W XVII wieku wieś przeszła pod zarząd duchowieństwa. W latach 1670–1672 Ulryk Werdum opisał Gąski jako wieś bez kościoła. Do 1758 roku dzierżawcą był biskup krakowski Andrzej Stanisław Załuski, który zapisał znaczne sumy na Bibliotekę Załuskich.

Po III rozbiorze Polski wieś znalazła się w zaborze pruskim, co zaowocowało powstaniem niemieckiej kolonii rolniczej, nazwanej Gonzig, która istniała do 1945 roku.

Ludność i struktura

W 1827 roku wieś miała 31 domów i 241 mieszkańców. Gąski były częścią dóbr królewskich, przekazanych skarbowi Królestwa Polskiego przez cara Mikołaja I. W 1880 roku wieś liczyła 31 osad włościańskich na 241 morgach.

Do 1944 roku w Gąskach funkcjonował cmentarz ewangelicki, a w 1929 roku działało Stowarzyszenie Mleczarskie oraz wiatrak.

Wydarzenia XX wieku

W 1945 roku wieś została zasiedlona przez Polaków. Podczas ofensywy zimowej w styczniu 1945 roku Gąski były miejscem silnego oporu niemieckiego. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa radomskiego.