Dzisiaj jest 27 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama

Garbacz (województwo świętokrzyskie)

Chcę dodać własny artykuł

„`html

Garbacz

Garbacz to wieś sołecka w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Waśniów. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kieleckiego. Przez wieś przepływa rzeczka Garbatka, a w okolicznych terenach znajdują się pokłady czerwonego piaskowca.

Historia

Wieś została po raz pierwszy wspomniana w 1328 roku w dokumentach Długosza jako Garbatz, będąca własnością biskupów lubuskich. W 1578 roku Mikołaj Radziwiłł płacił podatki od 13 osadników, 1 komornika i 1 ubogiego. W 1829 roku majątek został zakupiony przez filozofa Józefa Gołuchowskiego, który mieszkał tam do swojej śmierci w 1858 roku. To w Garbaczu napisał swoje znane dzieło Dumanie nad najwyższymi zagadnieniami człowieka.

Po jego śmierci majątek przeszedł w ręce rodziny Jagnińskich. Najstarszy syn Konstanty, urodzony w 1872 roku w Garbaczu, założył we wsi straż ogniową. Zmarł w 1915 roku, pozostawiając żonę i pięcioro dzieci. Rodzina Jagnińskich była właścicielem majątku do 1945 roku. Po wojnie majątek popadł w ruinę, a wiele jego elementów zostało zniszczonych.

Obecnie w Garbaczu zachowały się jedynie resztki parku podworskiego oraz kamienna kapliczka. Nowy właściciel parku ufundował popiersie Gołuchowskiego w hołdzie dla jego działalności.

Zabytki

  • Park dworski, założony w XVIII w., z wpisem do rejestru zabytków (nr rej.: A.619 z 12.12.1957).
  • Neolityczne kurhany (w Garbaczu-Jeziorku).

Bibliografia

  • Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1880-1885.
  • Tadeusz Dybczyński, Przewodnik po Górach Świętokrzyskich, Warszawa 1912.

„`