Gametofit
Gametofit to haploidalne stadium w cyklu życiowym roślin i protistów roślinopodobnych, które powstaje z zarodników w wyniku podziałów mitotycznych. Produkuje gamety, a jego rozwój trwa do momentu fuzji gamet. W większości roślin lądowych gametofit jest zredukowany i uzależniony od sporofitu, wyjątek stanowią mszaki, w których gametofit dominuje.
Gametofit mszaków
Mszaki charakteryzują się dominującym gametofitem, który jest autotroficzny i bardziej rozwinięty niż sporofit. Z zarodnika rozwija się splątek (protonema), z którego następnie tworzy się gametofit w postaci plechowatej lub ulistnionej.
Gametofit glewików
Glewiki mają plechowaty gametofit w formie rozety, składający się z wielu warstw komórek. Zawiera chloroplasty i gładkie chwytniki. Rodnie i plemnie znajdują się na brzegach plechy.
Gametofit wątrobowców
Wątrobowce prezentują różnorodne formy gametofitu, od plechowatych rozetek do delikatnych pędów. Listki są zbudowane z jednej warstwy komórek, a ich struktura pełni funkcję w zatrzymywaniu wody.
Gametofit mchów
W mszakach gametofit rozwija się z nitkowatego splątka i tworzy gametofor. Gametangia znajdują się na łodyżce, a ich budowa anatomiczna różni się w zależności od taksonu.
Gametofit paprotników
Paprotniki mają redukowany gametofit, nazywany przedroślem, który jest autotroficzny.
Gametofit roślin nasiennych
Rośliny nasienne wykazują znaczną redukcję gametofitu, który jest dwupienny. Gametofity męskie to ziarna pyłku, a żeńskie to zalążki.
Gametofit iglastych
Gametofit męski powstaje wewnątrz woreczków pyłkowych, a gametofit żeński z jednej komórki archesporialnej, tworząc rodnie z komórkami jajowymi.
Podsumowanie
Gametofit jest kluczowym elementem cyklu życiowego roślin, różniącym się morfologią i funkcją w zależności od grupy taksonomicznej. Mszaki dominują w fazie gametofitu, natomiast w roślinach nasiennych obserwujemy jego znaczne zredukowanie.
