Gaetano Mosca – Życiorys
Gaetano Mosca (1858-1941) był włoskim prawnikiem, socjologiem i politologiem, który ukuł termin „klasa polityczna”. Urodził się w Palermo, a studia z zakresu prawa ukończył na Uniwersytecie w Palermo w 1881 roku. Po dodatkowym kursie w Rzymie rozpoczął pracę jako nauczyciel, publikując prace na temat teorii rządów i nowoczesnych konstytucji.
W 1895 roku opublikował swoje kluczowe dzieło „Elementi di scienza politica”, co przyczyniło się do jego kariery akademickiej na Uniwersytecie Turyńskim. Pracował tam przez niemal 28 lat, pełniąc różne funkcje, w tym dziekana wydziału prawa. W 1923 roku przeniósł się na Uniwersytet w Rzymie, gdzie kontynuował swoją działalność naukową.
Działalność polityczna
Mosca był również aktywny w polityce. Związany z markizem Antonim Starabbą di Rudinì, po jego śmierci zajął jego miejsce w parlamencie. Dwukrotnie wygrywał wybory, a w latach 1914-1916 był podsekretarzem do spraw kolonii. Jego krytyka rządów Mussoliniego doprowadziła do ostracyzmu ze strony nowej władzy, a Mosca wycofał się z aktywności politycznej, pozostając senatorem do końca życia.
Dorobek naukowy
Mosca pozostawił znaczący dorobek naukowy, obejmujący prace z zakresu prawa, nauk politycznych oraz historii doktryn politycznych. Jego teorie dotyczące klasy politycznej zostały podzielone na trzy okresy:
- Systematyka otwarta (1879-1895) – wczesne prace z podstawowymi pojęciami teorii.
- System naukowy (1896-1922) – dojrzała postać teorii, z ukazaniem dwóch tendencji w polityce.
- Kodyfikacja doktrynalna (1923-1937) – dalszy rozwój teorii i krytyka parlamentaryzmu.
Jego wpływ na socjologię i politykę był znaczący, inspirując m.in. Roberta Michelsa i Charlesa Wrighta Millsa. Mosca zmarł 8 listopada 1941 roku w Rzymie.
