Reklama
Dzisiaj jest 10 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama
Reklama
Reklama

Funkcja homograficzna

Funkcja homograficzna

Homografia, określana jako iloraz funkcji liniowych, ma różne definicje. W jej szerokim ujęciu można ją opisać wzorem:

Reklama

f(z) = \frac{az+b}{cz+d},

gdzie a, b, c, d są współczynnikami spełniającymi warunek ad – bc \ne 0. W węższym sensie, homografie to ilorazy funkcji liniowych, które nie są funkcjami liniowymi (z dodatkowym warunkiem c \ne 0). Istnieją dwie postacie homografii: postać ogólna i kanoniczna:

Reklama

f(z) = \frac{r}{z-p} + q, \quad r \ne 0.

Dziedzina i zbiór wartości

Funkcja homograficzna f(x) = \frac{ax+b}{cx+d} jest określona dla:

  • x \ne -\frac{d}{c}, co określa dziedzinę jako K\setminus \{-\frac{d}{c}\},
  • nie przyjmuje wartości \frac{a}{c}, co określa zbiór wartości jako K\setminus \{\frac{a}{c}\}.

W przypadku, gdy c = 0, funkcja jest określona dla dowolnego x \in K i przyjmuje dowolne wartości z ciała K.

Różnowartościowość

Homografia jest funkcją różnowartościową. Gdy f(x_1) = f(x_2), to ad – bc \ne 0, co prowadzi do wniosku, że x_1 = x_2.

Przedłużenie homografii

Możliwe jest przedłużenie funkcji homograficznej na zbiór \hat{K} = K \cup \{\infty\}, gdzie:

  • dla c = 0, f(\infty) = \infty,
  • dla c \ne 0, f(\infty) = \frac{a}{c}, a f\left(-\frac{d}{c}\right) = \infty.

Homografia f: \hat{K} \to \hat{K} jest funkcją wzajemnie jednoznaczną.

Ciągłość homografii

Funkcja homograficzna jest ciągła w swojej dziedzinie. Po przedłużeniu na \hat{\mathbb{R}} lub \hat{\mathbb{C}}, zachowane są limity w nieskończoności.

Grupowe właściwości

Wszystkie homografie w danym ciele tworzą grupę ze względu na składanie. Zachodzi:

(g \circ f)(x) = g(f(x)),

gdzie obie funkcje są homografiami. Elementem neutralnym jest funkcja tożsamości f(x) = x.

Rozkład homografii

Homografia może być przedstawiona jako złożenie funkcji translacji, inwersji i jednokładności. Można to zapisać jako:

f(z) = \frac{az+b}{cz+d} = \text{translacja} + \text{inwersja} + \text{jednokładność}.

Reklama

Przykłady i zastosowania

  • Suma nieskończonego szeregu geometrycznego jest homograficzną funkcją.
  • Ułamek łańcuchowy składa się z wielu homografii.
  • W optyce geometrycznej funkcje homograficzne opisują zachowanie soczewek i zwierciadeł.
  • W teorii względności prędkości są homograficznymi funkcjami.
Reklama