„`html
Fryderyk I, Wielki Książę Badenii
Fryderyk I (niem. Friedrich I. Wilhelm Ludwig Großherzog von Baden, ur. 9 września 1826, zm. 28 września 1907) był wielkim księciem Badenii od 1856 do 1907 roku, a wcześniej regentem w latach 1852–1856. Był trzecim synem wielkiego księcia Leopolda i Zofii Wilhelminy von Holstein-Gottorp, córki króla Szwecji.
Reformy i osiągnięcia
Fryderyk I był zwolennikiem monarchii konstytucyjnej, wprowadził wiele reform w Badenii, w tym:
- Małżeństwo oparte na prawie cywilnym.
- Tajne i bezpośrednie wybory do drugiej izby parlamentu.
Podczas jego rządów Mannheim stało się centrum przemysłowym, a rozbudowa dróg wodnych i kolei przyczyniła się do rozwoju regionu. Fryderyk I był także mecenasem sztuki, wspierając powołanie Akademii Sztuk Pięknych w Karlsruhe oraz Hochschule Karlsruhe – Technik und Wirtschaft. W 1853 roku nabył wyspę Mainau, gdzie stworzył park pełen egzotycznych roślin.
Rodzina i życie osobiste
W 1856 roku Fryderyk I ożenił się z Luizą Marią Elżbietą von Hohenzollern. Para miała troje dzieci:
- Fryderyk Wilhelm Ludwik Leopold August (1857–1928) – wielki książę Badenii w latach 1907–1918.
- Zofia Maria Wiktoria (1862–1930) – żona króla szwedzkiego Gustawa V.
- Ludwik Wilhelm Karol Fryderyk (1865–1888).
Odznaczenia
- Wielki Mistrz Orderu Wierności (Badenia)
- Wielki Mistrz Orderu Zasługi Wojskowej Karola Fryderyka (Badenia)
- Wielki Mistrz Orderu Bertholda I (Badenia)
- Wielki Mistrz Orderu Lwa Zeryngeńskiego (Badenia)
- Krzyż Wielki Orderu Ludwika (Hesja)
- Krzyż Wielki Orderu św. Stefana (Austro-Węgry)
- Krzyż Wielki Orderu Korony (Wirtembergia)
- Krzyż Wielki Legii Honorowej (Francja)
- Krzyż Żelazny I i II klasy (Prusy)
Podsumowanie
Fryderyk I odegrał kluczową rolę w modernizacji Badenii, wspierając rozwój przemysłu, kultury i edukacji. Jako wielki książę, jego rządy były świadectwem liberalnych reform, które przyniosły regionowi dobrobyt i rozwój.
„`
