Francisco I. Madero
Francisco Indalesio Madero González (30 października 1873 – 22 lutego 1913) był meksykańskim politykiem, pełniącym funkcję prezydenta Meksyku w latach 1911–1913. Urodził się w San Pedro, w stanie Coahuila, w zamożnej rodzinie o portugalskich korzeniach. Studiował w Stanach Zjednoczonych, na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley, gdzie przyjął hinduizm, został wegetarianinem i abstynentem, a także zainteresował się homeopatią.
Kariera polityczna
Madero był jednym z głównych liderów opozycji przeciwko dyktaturze Porfirio Díaza. Założył partię Nacional Antirreleccionista i został aresztowany za swoją działalność. Po uwolnieniu zbiegł do San Antonio w Teksasie, gdzie opracował Plan San Luís Potosí, nawołując do powstania przeciw dyktaturze i walki o ziemię dla meksykańskich Indian. Jego manifest początkowo spotkał się z niewielkim odzewem, jednak z czasem zdobył poparcie, między innymi ze strony rewolucjonistów Emiliano Zapaty i Pancho Villi.
W 1911 roku, po ustąpieniu Díaz, Madero został prezydentem Meksyku. Jego kadencja była jednak trudna, ponieważ nie potrafił zaspokoić oczekiwań różnych grup społecznych. Niezadowolenie wyraziły zarówno klasy chłopskie, jak i militarne. 18 lutego 1913 roku został obalony przez Victorio Huertę, a cztery dni później zamordowany na jego rozkaz.
Upamiętnienie
Madero jest pamiętany w Meksyku, a jego wizerunek pojawił się na wielu monetach, w tym:
- Srebrna moneta okolicznościowa 10 peso (1960) – z okazji 150. rocznicy wojny o niepodległość Meksyku
- Obiegowa moneta 20 centavo (1974-1983)
- Srebrna moneta kolekcjonerska 500 peso i okolicznościowa 200 peso (1985) – z okazji 75. rocznicy rewolucji meksykańskiej
- Obiegowa moneta 500 peso (1986-1992)
- Okolicznościowa moneta 5 peso (2010) – z okazji dwusetnej rocznicy niepodległości Meksyku
