Fontanna – definicja i rodzaje
Fontanna, będąca elementem małej architektury, to urządzenie wodne, które wyrzuca wodę pod ciśnieniem z dysz lub dyszy. Zwykle składa się z basenu oraz trzonu z dyszą, do którego doprowadzana jest woda. Woda opadająca z dyszy gromadzi się w basenie, który może mieć różne kształty i rozmiary. Istnieją także fontanny, w których woda spływa w formie kaskad.
Fontanny można podzielić na dwa podstawowe typy:
- Europejski – woda tryska ponad zbiornik, tworząc efekt burzącego się lustra wody. Ten typ zyskał popularność w Europie na początku ery nowożytnej.
- Arabski – woda wypływa z otworów, nigdy nie unosząc się w powietrzu. Początkowo budowane przez muzułmanów, obecnie są mniej popularne.
Historia fontann
Historia fontann sięga starożytności. Już około 3000 lat p.n.e. powstawały one w Mezopotamii. W starożytnej Grecji, w VI wieku p.n.e., istniały fontanny wykonane z kamienia i marmuru. W Egipcie, Persji i Indiach rozwijały się zaawansowane systemy irygacyjne, które obejmowały fontanny. W okresie renesansu i baroku, fontanny pełniły funkcję zarówno dekoracyjną, jak i reprezentacyjną, zdobione licznymi rzeźbami.
W XIX wieku fontanny zaczęły pełnić rolę pomników narodowych, a w XX wieku ich funkcja jako źródła wody pitnej zanikła, wprowadzając nowe materiały i technologie budowy.
Zalety fontann
Fontanny mają liczne korzyści, takie jak:
- Oczyszczanie i ochładzanie powietrza.
- Ujemne jonizowanie atmosfery, co poprawia samopoczucie ludzi.
- Usuwanie pyłu z powietrza.
- Zagłuszanie miejskiego hałasu.
Badania prowadzone przez Zakład Hydrologii i Gospodarki Wodnej Uniwersytetu Łódzkiego potwierdzają pozytywny wpływ fontann na środowisko i komfort mieszkańców.