Fiksacja w psychologii
Fiksacja, pochodząca z łaciny (fixus – umocowany), to jeden z mechanizmów obronnych w psychologii. Polega na kurczowym trzymaniu się wyuczonych zachowań i myśli, co może prowadzić do unikania frustracji. Choć przynosi tymczasową ulgę psychologiczną, hamuje zdolność do adaptacji w obliczu zagrożeń.
Fiksacje rozwojowe
Fiksacje rozwojowe odnoszą się do zablokowania emocjonalnego rozwoju na określonym etapie, co uniemożliwia przejście do kolejnych faz. Przykładami są fiksacje oralna czy analna, związane z energią libidalną w kontekście rozwoju psychoseksualnego. Fiksacje te często wynikają z frustracji i deprywacji potrzeb charakterystycznych dla danego wieku. Nadmiar lub niedobór frustracji w kluczowych okresach życia prowadzi do fiksacji, co może objawiać się w dorosłym życiu poprzez dylematy i zachowania typowe dla młodszych etapów rozwoju.
Przykłady fiksacji
- Dorosły mężczyzna mieszka z rodzicami, unikając założenia własnej rodziny.
- Osoba bez pracy spędza czas na oglądaniu telewizji.
- W sytuacjach stresowych, jak rozmowy kwalifikacyjne, powtarza jedną frazę.
- Palenie papierosów może być interpretowane jako fiksacja oralna, nawiązująca do fazy oralnej w rozwoju.
Skutki fiksacji
Fiksacja może być wynikiem silnych frustracji życiowych, takich jak utrata bliskiej osoby, choroba czy problemy zawodowe. Takie sytuacje mogą powodować, że osoba nie jest w stanie skutecznie radzić sobie z emocjami i wyzwaniami, co prowadzi do długotrwałych konsekwencji psychologicznych.
W kontekście stresu i jego wpływu na fiksację, warto zwrócić uwagę na to, jakie mechanizmy obronne mogą być aktywowane w obliczu trudnych sytuacji życiowych.
