Fikobiliny – charakterystyka i znaczenie
Fikobiliny to chromofory występujące w sinicach oraz w chloroplastach glaukocystofitów, krasnorostów i kryptomonad. Są one jedynymi rozpuszczalnymi w wodzie barwnikami fotosyntetycznymi, które współdziałają z białkami, tworząc fikobilisomy. Te struktury antenowe przekazują energię z pochłoniętych fotonów do cząsteczek chlorofili w fotoukładzie II.
Fikobiliny efektywnie absorbują światło w zakresie czerwonym, pomarańczowym, żółtym i zielonym, co czyni je szczególnie przydatnymi dla organizmów żyjących w różnych warunkach wodnych. Przykładowo, gatunki występujące w wodach płytkich preferują fikobiliny, które absorbują światło czerwone i żółte, podczas gdy te w głębszych wodach korzystają z absorpcji światła zielonego.
Dzięki fluorescencji, fikobiliny są szeroko stosowane w technikach immunofluorescencyjnych jako znaczniki fluorescencyjne przyłączane do przeciwciał.
Typy fikobilin
Wyróżnia się cztery główne typy fikobilin:
- fikocyjanobilina (niebieska),
- fikoerytrobilina (czerwona),
- fikourobilina (pomarańczowa),
- fikowiolobilina (purpurowofioletowa).
Fikobiliny występują w różnych kombinacjach z fikobiliproteinami, co prowadzi do tworzenia takich związków jak fikocyjanina i fikoerytryna.
Budowa chemiczna
Fikobiliny charakteryzują się szkieletami tetrapirolowymi, które składają się z czterech pierścieni pirolowych. Struktura ta jest podobna do bilirubiny, która również jest światłoczuła i ma zastosowanie w fototerapii żółtaczki noworodków. W przeciwieństwie do tego, chlorofil i hem mają zamknięte pierścienie porfirynowe, zbudowane z czterech cząsteczek pirolu.
Zastosowanie i znaczenie
Fikobiliny pełnią istotną rolę w procesach fotosyntezy i są cennym narzędziem w badaniach biologicznych dzięki swoim właściwościom fluorescencyjnym.
Przypisy
Bibliografia
- Kategoria: Barwniki fotosyntetyczne
- Kategoria: Barwniki fluorescencyjne
- Kategoria: Algologia
- Kategoria: Bakteriologia
- Kategoria: Tetrapirole
