„`html
Ferdinand Foch
Ferdinand Foch (1851-1929) był francuskim dowódcą wojskowym, marszałkiem Francji, Wielkiej Brytanii i Polski, a także naczelnym wodzem Sił Sprzymierzonych podczas I wojny światowej.
Życiorys
Foch urodził się 2 października 1851 roku w Tarbes. Po wojnie francusko-pruskiej wstąpił do wojska i kształcił się w politechnice w Paryżu. Służbę wojskową rozpoczął w 24. Pułku Artylerii, a następnie ukończył Akademię Sztabu Generalnego. W ciągu kariery awansował na różne stanowiska, a w 1913 roku dowodził 20. Korpusem Armijnym.
I wojna światowa
W czasie I wojny światowej Foch dowodził różnymi grupami armijnymi, w tym 9. Armią. Znany był z preferencji działań ofensywnych, co prowadziło do znacznych strat. Jego umiejętności strategiczne i zdolności przywódcze były kluczowe w bitwie nad Marną oraz w koordynacji działań wojsk Sprzymierzonych. Po podpisaniu rozejmu w Compiègne 11 listopada 1918 roku, Foch stał się symbolem zwycięstwa nad Niemcami.
Okres powojenny
Po wojnie Foch był aktywny w organizacji interwencji w Rosji Radzieckiej i był krytykiem traktatu wersalskiego, określając go jako „zawieszenie broni na dwadzieścia lat”. Zmarł 20 marca 1929 roku w Paryżu i został pochowany w Kościele Inwalidów.
Związki z Polską
Foch był przyjacielem Polski, a jego postawa przyczyniła się do zakończenia kontrofensywy niemieckiej przeciwko powstańcom wielkopolskim. W 1923 roku otrzymał tytuł marszałka Polski. W Paryżu, Józef Piłsudski udekorował go krzyżem Virtuti Militari.
Upamiętnienie
- Ulice nazwane jego imieniem w wielu miastach, w tym w Paryżu i Bydgoszczy.
- Pomniki w różnych lokalizacjach, w tym w Paryżu, Londynie i Tarbes.
- Lotniskowiec typu Clemenceau nosił nazwę „Foch”.
Odznaczenia
- Krzyż Wielki Orderu Legii Honorowej
- Krzyż Wielki Orderu Virtuti Militari (Polska)
- Order Orła Białego (Polska)
- Wielka Wstęga Orderu Łaźni (Wielka Brytania)
- Wielka Wstęga Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia)
- Medal Wojskowy (Francja)
„`
