Okręt eskortowy
Okręt eskortowy to zbiorcze pojęcie dla różnych klas okrętów bojowych, których głównym celem jest ochrona konwojów i wartościowych jednostek przed atakami wroga, głównie ze strony okrętów podwodnych i lotnictwa. Obejmuje to zarówno klasy wyspecjalizowane, takie jak lotniskowce eskortowe i fregaty, jak i klasyfikowane ogólnie jako eskortowce, które były używane głównie w trakcie II wojny światowej.
Historia
Potrzeba specjalistycznych okrętów eskortowych pojawiła się podczas I wojny światowej, kiedy to okręty podwodne stały się poważnym zagrożeniem dla żeglugi. W odpowiedzi na to, państwa ententy zaczęły budować eskortowce, które były tańsze w produkcji i mogły skutecznie wspierać flotę w ochronie statków handlowych.
Przegląd okrętów do II wojny światowej
W polskiej terminologii najczęściej określa się okręty brytyjskiej klasy slupów jako eskortowce. Okręty te miały wyporność od 1000 do 1300 ton, prędkość 16-20 węzłów i uzbrojenie od 2 do 6 dział kal. 102-120 mm. Inne kraje, takie jak Niemcy, Japonia i USA, również budowały różne typy eskortowców, dostosowane do swoich potrzeb.
- Niemcy: Okręty klasy Flottenbegleiter o wyporności 1028 ton i prędkości 28 węzłów.
- Japonia: Okręty klasy kaibokan, z wypornością 700-900 ton i uzbrojeniem głównym 2-3 działa 120 mm.
- USA: Okręty klasy PCE, z wypornością 860 ton i armatą 76 mm.
Okres powojenny
Po II wojnie światowej, niektóre okręty były klasyfikowane jako eskortowce, mimo że często odpowiadały innym klasom, takim jak niszczyciele czy fregaty. W 1949 roku Francja wprowadziła termin „eskortowiec”, a w USA zdefiniowano klasę eskortowców oceanicznych. W Japonii, dla podkreślenia obronnego charakteru, wszystkie główne okręty bojowe klasyfikowane są jako eskortowce, mimo że są uważane za niszczyciele poza granicami kraju.
Podsumowanie
Okręty eskortowe odgrywały kluczową rolę w ochronie transportów morskich, szczególnie podczas wojen światowych. Ich konstrukcja i klasyfikacja ewoluowały w odpowiedzi na zmieniające się potrzeby militarne i zagrożenia na morzu.
