Erytrocyty – krwinki czerwone
Erytrocyty, znane jako krwinki czerwone, to morfotyczny składnik krwi odpowiedzialny za transport tlenu z płuc do tkanek organizmu. Po raz pierwszy zostały opisane przez Antonie van Leeuwenhoeka w XVII wieku.
Budowa komórki
Prawidłowy erytrocyt ssaków ma średnicę 6–9 μm oraz charakterystyczny, okrągły, dwuwklęsły kształt. U ptaków natomiast erytrocyty mają jądra komórkowe i eliptyczny kształt. W 1 mm³ krwi ptasiej znajduje się od 1,5 do 5,5 miliona erytrocytów, a ich liczba jest uzależniona od gatunku.
Dojrzałe erytrocyty ssaków są komórkami bezjądrzastymi, co wpływa na ich zdolność do regeneracji i podziału. Ulegają zniszczeniu po około 120 dniach życia, głównie w śledzionie.
Funkcje
Erytrocyty przenoszą tlen dzięki obecności hemoglobiny, która wiąże tlen w płucach i oddaje go w tkankach o niższym ciśnieniu parcjalnym. Oprócz transportu tlenu, erytrocyty częściowo transportują dwutlenek węgla, jednak głównie w formie rozpuszczonej w osoczu. U mężczyzn występuje średnio około 5 mln erytrocytów na mm³, a u kobiet około 4,5 mln.
Wytwarzanie
Wszystkie erytrocyty są wytwarzane w szpiku kostnym, gdzie z komórek macierzystych powstają z szybkością około 120 mln na minutę. W życiu płodowym produkcja zachodzi także w śledzionie.
Choroby związane z erytrocytami
- Erytrocytopenia: obniżona liczba czerwonych krwinek, występująca w niektórych formach anemii.
- Erytrocytoza: zwiększona liczba czerwonych krwinek.
Substytucja krwinek czerwonych
Naukowcy pracują nad metodami produkcji erytrocytów poza organizmem, wykorzystując komórki macierzyste. Pomimo możliwości produkcji, metody te wiążą się z kontrowersjami moralnymi oraz ryzykiem zakażeń. Obecnie rozwija się także technologia biomimetyczna, mająca na celu syntetyzację cząsteczek podobnych do erytrocytów przy użyciu biodegradowalnych materiałów.
Uwagi
Badania nad erytrocytami są kluczowe dla rozwoju medycyny, zwłaszcza w kontekście transfuzji krwi i leczenia anemii.
Bibliografia
- Literatura dotycząca erytrocytów i ich funkcji.
