Erazm Ciołek
Erazm Ciołek, znany również jako Vitellius (1474-1522), był biskupem płockim, dyplomatą, mecenasem sztuki oraz utalentowanym mówcą. Jego mszał uznawany jest za arcydzieło polskiej sztuki przełomu średniowiecza i renesansu.
Życiorys
Erazm Ciołek urodził się w Krakowie w rodzinie winiarskiej. Kształcił się na Akademii Krakowskiej, gdzie uzyskał tytuł bakałarza i magistra. Jako sekretarz wielkiego księcia Aleksandra Jagiellończyka rozpoczął swoją karierę dyplomatyczną, a w 1504 roku został biskupem płockim.
W 1501 roku, podczas swojej pierwszej misji do Rzymu, uzyskał papieską przychylność dla unii Kościoła prawosławnego z katolickim oraz liczne przywileje dla diecezji litewskich. Jego drugie poselstwo w 1504 roku miało na celu potwierdzenie pokoju toruńskiego oraz złożenie obediencji papieżowi Juliuszowi II. Mimo że nie uzyskał wszystkich zamierzonych celów, zdołał załatwić wiele spraw korzystnych dla królestwa i Kościoła.
W latach 1506-1518 Ciołek zarządzał diecezją płocką, angażując się w politykę oraz negocjacje dotyczące stosunków międzynarodowych. Brał udział w negocjacjach matrymonialnych króla Zygmunta I z Boną Sforza oraz dbał o rozwój diecezji, budując nowe świątynie i poprawiając organizację zarządzania.
W 1518 roku Ciołek został wysłany na Sejm Rzeszy do Augsburga, gdzie zyskał sympatię cesarza Maksymiliana i rozpoczął starania o tytuł kardynała. Jego misje dyplomatyczne w latach 1519-1522, które odbywał w Rzymie, były jednak pełne niepowodzeń, głównie z powodu intryg i opozycji ze strony rodaków.
Erazm Ciołek zmarł 9 września 1522 roku w Rzymie w wyniku zarazy, pozostawiając po sobie bogate dziedzictwo zarówno w polityce, jak i w kulturze polskiej.
Twórczość
Ciołek był autorem wielu oracji i mów, w tym:
- Ad Alexandrum Sextum, pontificem maximum…
- Obedientia Alexandri Poloniae regis…
- Oratio… ad cesarem Maximilianum
Upamiętnienie
Ulica Erazma Ciołka w Warszawie, na terenie dzielnicy Wola, nosi jego imię od 24 listopada 1961 roku.
