Era kalendarzowa
Era kalendarzowa to okres, który rozpoczyna się od istotnego wydarzenia, stanowiącego podstawę rachuby lat. Wyróżniamy dwie główne kategorie: erę krótką i erę długą.
Era krótka
Era krótka obejmuje okres kilku do kilkudziesięciu lat i zazwyczaj jest związana z panowaniem konkretnego władcy. Kalendarze o tej erze ustanawiają się od momentu rozpoczęcia ich używania. W przypadku er krótkich nie stosuje się systemu lat ujemnych, a lata przed panowaniem danego władcy są liczone inną erą.
W wielu kulturach, takich jak w Chinach czy Japonii, zmiany tytułów władców mogą prowadzić do rozpoczęcia nowej ery. Czas interregnum często zalicza się do ostatniego roku panowania poprzedniego władcy, co może skutkować pokryciem się dwóch er w jednym roku astronomicznym. Kalendarze te mają ograniczone zastosowanie lokalne i były najstarszym sposobem mierzenia czasu, ale obecnie zanika ich popularność, z wyjątkiem Japonii.
Era długa
Ery długie są związane z wydarzeniami uznawanymi za wyjątkowe, co sprawia, że ich rachuba czasu odbywa się w sposób linearny, bez obaw o konkurencyjne wydarzenia. Zwykle są one związane z religią, chociaż niektóre z nich zyskują świecki charakter, jak kalendarz gregoriański czy era powszechna (C.E.).
Ery długie są zazwyczaj ustanawiane post factum, co oznacza, że muszą upłynąć pewne wydarzenia, by uznać je za wystarczająco istotne. Kalendarze te są uniwersalne i stosowane w wielu krajach, a wydarzenia sprzed obecnej ery są liczone w systemie lat ujemnych. Dziś kalendarze o erach długich dominują w globalnym użytku, a próby wprowadzenia nowych er często kończą się niepowodzeniem.
Ważniejsze ery długie według początku rachuby kalendarza
- Era chrześcijańska (C.E.)
- Era powszechna (C.E.)
- Indyjskie ery Śaka i Wikrama
Inne informacje
Niektórzy wyznawcy zaratusztrianizmu przyjmują datę założenia tej religii na dzień równonocy wiosennej 1737 p.n.e. jako początkową dla ich kalendarza.
