Eponim – Definicja i Pochodzenie
Eponim, pochodzący z greckiego słowa eponymos, oznacza „dawcę imienia” i odnosi się do słowa utworzonego od nazwy własnej, jak również osoby, bóstwa, herosa, a czasem zwierzęcia lub przedmiotu, które stały się źródłem nazwy dla innej rzeczy, zjawiska lub miejsca.
Przykłady Eponimów
- Harpagon – osoba skąpa (od postaci z utworu Skąpiec Molière’a)
- Sodoma i Gomora – symbole występku i niemoralności (od biblijnych miast)
- Saksofon – nazwa od wynalazcy Adolphe’a Saxa
- Bajan – nazwa na cześć Bajana
Eponimy mogą również odzwierciedlać pochodzenie obiektów, jak w przypadku fletni Pana, która nazywana była multankami ze względu na swoje mołdawskie korzenie.
Eponimizacja w Taksonomii
W taksonomii, eponimy są powszechnie używane do tworzenia nazw taksonów roślin, zwierząt i innych organizmów. Przykładem jest rodzaj Linnaea, nazwany na cześć Karola Linneusza.
Historia Eponimów
Termin ten ma swoje korzenie w starożytności, kiedy to imiona urzędników eponimicznych były wykorzystywane do datowania wydarzeń. W Asyrii były to limmu, w Atenach archont, a w Sparcie efor. W Rzymie z kolei używano imion konsulów.
Eponimy Frazeologiczne
Eponimy mogą być także frazeologiczne, co oznacza, że można je klasyfikować według stopnia. Eponim pierwszego stopnia zawiera imię własne (np. fletnia Pana), podczas gdy eponim drugiego stopnia to wyraz pochodny (np. harfa eolska, gdzie użyto przymiotnika pochodzącego od Eola).
