Eparchia – definicja i znaczenie
Eparchia, pochodząca z greckiego słowa ἐπαρχία oznaczającego 'prowincję’, to jednostka terytorialna wschodniego chrześcijaństwa, podlegająca metropolicie, a od V wieku biskupowi. Stanowi ona odpowiednik zachodniej diecezji.
Historia i rozwój eparchii
Nazwa eparchia wywodzi się z terminologii używanej w wschodniej części cesarstwa rzymskiego, gdzie oznaczała prowincję. Po reformie terytorialnej Dioklecjana, eparchie stały się częścią większych jednostek terytorialnych, zwanych diecezjami.
Status prawny eparchii
Prawo dotyczące eparchii było regulowane przez poszczególne prawosławne Kościoły autokefaliczne, co często prowadziło do dużych różnic w ich statusie. W Polsce Kościół prawosławny używa terminu 'diecezja’.
Tworzenie i organizacja eparchii
W Kościołach katolickich wschodnich, tworzenie, likwidacja oraz organizacja eparchii odbywała się z upoważnienia papieża. Od 1957 roku papież jedynie zatwierdzał działania patriarchów i ich synodów. II Sobór Watykański ustalił, że papież ma prawo ustanawiać eparchie w Kościołach bez organizacji patriarszej, zaś w pozostałych decyzje podejmują patriarcha i synod prowincjonalny.
Tytuł eparcha
W Kościołach wschodnich tytuł eparcha może być używany zamiennie z tytułem biskupa lub razem z nim.
