Emerytura
Emerytura to comiesięczne świadczenie pieniężne przyznawane w ramach zabezpieczenia społecznego, które ma na celu zapewnienie finansowego bezpieczeństwa w okresie po zakończeniu aktywności zawodowej. Świadczenia te zazwyczaj wypłacane są dożywotnio.
Wiek emerytalny
Wiek emerytalny różni się w zależności od płci oraz specyfiki zatrudnienia. Dla kobiet najniższy wiek występuje w Rosji, Białorusi i Ukrainie (55 lat), a najwyższy w Norwegii i Wielkiej Brytanii (67-68 lat). W przypadku mężczyzn najniższy wiek również dotyczy Rosji, Białorusi i Ukrainy (60 lat), a najwyższy w Norwegii i Wielkiej Brytanii (67-68 lat).
Systemy zabezpieczenia emerytalnego
Systemy emerytalne mają na celu:
- zapewnienie bezpieczeństwa ekonomicznego osobom starszym,
- wyrównanie poziomu konsumpcji w trakcie życia,
- ochronę przed spadkiem dochodów w starości,
- łagodzenie ubóstwa poprzez redystrybucję majątku,
- wspieranie wzrostu gospodarczego poprzez promowanie oszczędzania.
Systemy emerytalne
Wyróżniamy różne modele systemów emerytalnych:
- System redystrybutywny: Składki pracowników są zbierane w wspólnej puli, z której wypłacane są bieżące świadczenia. System ten jest oparty na umowie międzypokoleniowej.
- System kapitałowy: Pracownicy odprowadzają składki na indywidualne konta, które są inwestowane, a po przejściu na emeryturę mogą wypłacać zgromadzony kapitał lub jego odsetki.
- Systemy zaopatrzeniowe: Dotyczą umundurowanych służb państwowych, gdzie emerytury finansowane są z budżetu państwa.
- Systemy uposażenia w stanie spoczynku: Osoby pełniące określony urząd przechodzą w stan spoczynku, nie przestając formalnie pełnić funkcji.
Ryzyka w systemach emerytalnych
Systemy emerytalne są narażone na różne ryzyka:
- Ryzyko ekonomiczne: Wahania gospodarcze wpływają na systemy emerytalne poprzez zmiany cen i produkcji.
- Ryzyko demograficzne: Zmiany w wskaźnikach dzietności i umieralności wpływają na struktury systemu.
- Ryzyko polityczne: Stabilność polityczna ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania programów emerytalnych.
- Ryzyko zarządzania: Niewłaściwe zarządzanie funduszami emerytalnymi może prowadzić do malwersacji.
- Ryzyko inwestycyjne: Fluktuacje rynkowe mogą wpływać na wartość zgromadzonych środków.
- Ryzyko długowieczności: Środki mogą okazać się niewystarczające na dłuższy okres wypłacania świadczeń.
- Ryzyko rynkowe: Zmiany stopy zwrotu z inwestycji wpływają na wartość środków.
Podsumowanie
Systemy emerytalne są kluczowym elementem zabezpieczenia społecznego, a ich struktura oraz funkcjonowanie są uzależnione od wielu czynników, w tym demograficznych, ekonomicznych i politycznych. W obliczu zmieniających się warunków demograficznych i rynkowych, istotne jest odpowiednie zarządzanie tymi systemami.