Emancypacja kobiet
Emancypacja kobiet to proces zwiększania ich udziału w życiu publicznym, zapewnienia dostępu do edukacji oraz poszerzania aktywności zawodowej.
Antecedencje historyczne
Choć emancypacja kobiet najczęściej kojarzona jest z XIX i XX wiekiem, przykłady poszerzania praw kobiet można znaleźć również w starożytności i średniowieczu. Wśród pitagorejczyków oraz u Plutarcha z Cheronei kobiety były dopuszczane do studiów filozoficznych. W średniowiecznej Flandrii panowało daleko posunięte równouprawnienie, a w polskiej kulturze szlacheckiej XVI-XVII wieku promowano przyjacielskie i partnerskie relacje w małżeństwie.
XVIII-XX wiek
Pod koniec XVIII wieku w Stanach Zjednoczonych zaczęły powstawać zorganizowane związki kobiet, co było związane z nowoczesnymi Konstytucjami gwarantującymi wolność zgromadzeń i słowa. W połowie XIX wieku ruch kobiecy zyskał na znaczeniu, co zaowocowało m.in. dopuszczeniem kobiet do studiów wyższych. Catherine Brewer była pierwszą kobietą, która w 1840 roku uzyskała dyplom ukończenia studiów wyższych. W 1863 roku Francja umożliwiła kobietom studiowanie na uniwersytetach, a w 1897 roku Galicja. Maria Skłodowska-Curie została pierwszą wykładowczynią na paryskiej Sorbonie w 1906 roku.
Prawo wyborcze dla kobiet udało się wywalczyć w XX wieku. W USA wprowadzono je dzięki 19. poprawce do konstytucji w 1920 roku, a w Polsce kobiety uzyskały to prawo w 1918 roku, w momencie odzyskania niepodległości.
Feminizm a emancypacja
Dyskusje na temat emancypacji kobiet są kluczowe w ramach ruchu feministycznego. Każda fala feminizmu przynosi inną interpretację tego pojęcia. Pierwsza fala, zdominowana przez liberalny feminizm, koncentrowała się na przyznaniu kobietom równych praw. Z kolei radykalne feministki drugiej fali uznają to za niewystarczające, postulując konieczność całościowej przebudowy społeczeństwa.