Einsatzgruppen: Wprowadzenie
Einsatzgruppen, czyli Grupy Operacyjne, były jednostkami niemieckiej policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa, działającymi w czasie II wojny światowej. Powstały na mocy rozkazu nr 6 z 31 lipca 1939 roku, który zdefiniował ich zadania jako zwalczanie wrogich elementów w krajach okupowanych.
Zadania Einsatzgruppen
Grupy te miały za zadanie eliminację politycznych i ideologicznych przeciwników III Rzeszy, w tym Żydów, komunistów oraz przedstawicieli inteligencji. Ich działania obejmowały:
- Masowe mordy i terror wobec aktywistów antyniemieckich.
- Eksterminację Żydów z przyłączaniem się miejscowej ludności do tych aktów.
- Rekwizycję archiwów i dzieł sztuki.
Einsatzgruppen w różnych krajach
Austria
Pierwszą grupą była Einsatzkommando Österreich, zorganizowana w 1938 roku podczas aneksji Austrii.
Czechy
W październiku 1938 roku powstały grupy Einsatzgruppe Dresden i Einsatzgruppe Wien, które brały udział w zajmowaniu Czechosłowacji.
Polska
W 1939 roku zorganizowano osiem grup operacyjnych w ramach operacji „Tannenberg”, które działały na terenie Polski. Ich działania były brutalne i obejmowały masowe aresztowania oraz czystki etniczne.
ZSRR
W 1941 roku, przed inwazją na ZSRR, utworzono cztery główne Einsatzgruppen, które miały za zadanie likwidację Żydów oraz innych grup „niepożądanych”. W wyniku ich działań zamordowano ponad 900 tysięcy Żydów, a łączna liczba ofiar cywilnych wyniosła około 2 miliony.
Osądzenie zbrodni
Po wojnie działalnością Einsatzgruppen zajmował się Amerykański Trybunał Wojskowy w Norymberdze, skazując 22 dowódców grup. Zbrodnie dokonane w Polsce nie zostały jednak osądzone w tym procesie.
Podsumowanie
Einsatzgruppen były kluczowymi narzędziami w realizacji polityki eksterminacji III Rzeszy, odpowiadając za liczne zbrodnie wojenne w Europie. Ich działalność pozostaje jednym z najstraszniejszych rozdziałów historii II wojny światowej.
