Edredon (Somateria mollissima)
Edredon, znany również jako kaczka edredonowa, to duży ptak wodny z rodziny kaczkowatych, występujący w Eurazji, Ameryce Północnej oraz na niektórych wyspach Arktyki. Gatunek ten jest uznawany za bliski zagrożeniu wyginięciem.
Podgatunki i zasięg występowania
Wyróżnia się sześć podgatunków edredona:
- S. mollissima v-nigrum – edredon pacyficzny, występujący na Syberii i w rejonie Morza Beringa. Zimuje na Aleutach.
- S. mollissima borealis – występuje na wybrzeżach Grenlandii i Ziemi Baffina, zimuje na południu Grenlandii i w Nowej Szkocji.
- S. mollissima sedentaria – zamieszkuje wybrzeża Zatoki Hudsona, zimuje na Wyspach Belchera.
- S. mollissima dresseri – występuje na atlantyckim wybrzeżu Kanady, zimuje wzdłuż atlantyckiego wybrzeża USA.
- S. mollissima faeroeensis – osiadła populacja na Wyspach Owczych.
- S. mollissima mollissima – edredon zwyczajny, występuje w północno-zachodniej Europie, sporadycznie w Polsce.
Morfologia
Edredon to największa nurkująca kaczka, charakteryzująca się dymorfizmem płciowym. Samce w szacie godowej mają granatowoczarną głowę z białą linią, podczas gdy samice są brązowe z ciemnymi prążkami. Wymiary średnie to długość ciała 50–71 cm, rozpiętość skrzydeł około 110 cm oraz masa ciała 1,2–2,2 kg.
Ekologia i zachowanie
Edredony zamieszkują skaliste, morskie wybrzeża. Toki odbywają się w grupach, a gniazda budują samice na bagnistych lub piaszczystych wyspach. W ciągu roku wyprowadzają jeden lęg, składając od 3 do 19 jaj. Jaja wysiadywane są przez 25–30 dni. Po wykluciu młode prowadzone są w grupach do płytkich wód.
Status i ochrona
Od 2015 roku edredon jest klasyfikowany jako gatunek bliski zagrożeniu (NT) przez IUCN. Liczebność populacji szacowano na 3,3–4 miliony osobników w 2012 roku, a w Polsce gatunek ten objęty jest ścisłą ochroną.
Znaczenie dla człowieka
Puch edredona jest ceniony jako materiał izolacyjny do produkcji lekkich śpiworów i kołder. Historia zbierania puchu sięga XII wieku, co przyczyniło się do wymarcia tych ptaków w niektórych obszarach ich naturalnego występowania.
