Litera Ę w Alfabetach i Językach
Litera Ę jest ósmą literą alfabetu polskiego i oznacza samogłoskę nosową. Jej forma z ogonkiem, znana jako „E caudata”, była wykorzystywana w języku łacińskim od XII wieku oraz występuje w niektórych grupach językowych, takich jak staro-saski i północnogermański elfdalski. Dziś litera ta jest także obecna w języku litewskim oraz w zapisie fonetycznym języków autochtonicznych Ameryki, w tym nawaho i apacze zachodniego.
Użycie w Języku Polskim
W języku polskim litera Ę nie rozpoczyna żadnych wyrazów. Jednak w „Słowniku języka polskiego” pod redakcją Karłowicza, Kryńskiego i Niedźwiedzkiego (1900) znalazły się wykrzykniki oraz kilka słów zaczynających się na Ę, w tym:
- ę ę!
- ęhę!
- ęgrest (reg. agrest)
- ęno (=ano)
- ęsiać
- ęsianie
- ęsiu
Wyraz „ęsiu” oznacza potrzebę naturalną lub okrzyk dziecka. Pojawiał się w literaturze, m.in. w wierszach Tadeusza Boya-Żeleńskiego, Juliana Tuwima oraz w powieści Józefy Witowskiej. Ostatnie wprowadzenie tego słowa miało miejsce w „Słowniku języka polskiego” redagowanym przez Mieczysława Szymczaka (2002). Obecnie „ęsi” jest dopuszczone w grze Scrabble.
Mapy Znaków
Litera Ę, podobnie jak inne znaki diakrytyczne, ma swoje odpowiedniki w różnych systemach kodowania, co umożliwia jej użycie w tekstach cyfrowych oraz w różnych aplikacjach.