Dziupla – charakterystyka
Dziupla to pusta komora w pniu lub gałęzi drzewa, powstająca w wyniku:
- mechanicznych uszkodzeń drewna,
- wewnętrznego rozkładu wywołanego przez grzyby lub inne organizmy,
- wkucia przez dzięciołowate.
Dziuple mogą mieć różne kształty, w tym podłużne szczeliny czy komory z owalnymi otworami wejściowymi. W leśnictwie traktowane są jako wada drewna, osłabiając jego zdrowotność i strukturę mechaniczną.
Znaczenie dziupli w przyrodzie
Dziupla odgrywa kluczową rolę w bioróżnorodności, stanowiąc siedlisko dla wielu gatunków zwierząt:
- ptaków (dziuplaków),
- ssaków (wiewiórki, nietoperze),
- owadów (np. pachnice dębową).
Można je częściowo zastąpić budując skrzynki lęgowe, jednak naturalne dziuple mają niezastąpione znaczenie ekologiczne.
Konserwacja drzew z dziuplami
W przypadku drzew pomnikowych oraz rosnących w pobliżu zabytków, dziuple poddaje się zabiegom konserwacyjnym, które mają na celu ochronę drewna przed szybkim obumieraniem. Kluczowe działania obejmują:
- usunięcie murszu i nasączanie wnętrza preparatami grzybobójczymi,
- unikanie betonowania lub zamurowywania wnętrza, co prowadzi do gromadzenia wilgoci i rozwoju grzybów,
- regularne usuwanie nadmiaru murszu, który zatrzymuje wilgoć.
Dziupla powinna pozostać pusta, a jej otwory przykryte siatką, co zapewnia dostęp powietrza i zapobiega gromadzeniu się gnijących substancji. W obszarach zabytkowych lepszym rozwiązaniem mogą być daszki, które umożliwiają osiedlanie się zwierząt.
Galeria
W galerii znajdują się zdjęcia różnych dziupli, w tym tych wykutych przez dzięcioły oraz zasiedlonych przez inne organizmy.
Bibliografia
- Pawłowski J., 1961, Próchnojady blaszkorożne w biocenozie leśnej Polski, Ekologia Polska – Seria A, PWN, Warszawa.
Kategoria: Ochrona przyrody, Martwe drewno, Wady drewna
