Dzikie Pola
Dzikie Pola (łac. Loca Deserta, ros. Дикое поле; ukr. Дике Поле) to historyczna nazwa regionu Zaporoża, który istniał od XV do XVIII wieku. Obszar ten znajdował się nad dolnym Dnieprem, na południe od zamku Kudak, wówczas w województwie kijowskim, na wschód od rzeki Dniestr. Granice Dzikich Pól wyznaczały na wschodzie rzeka Don oraz wybrzeża Morza Czarnego z zamkiem Oczaków.
W momencie unii Litwy z Polską w 1569 roku, Ruś ukrainna była stepem, pozbawionym osiadłej ludności rolniczej. O posiadaniu tych obszarów decydowało ich zaludnienie i zagospodarowanie. Starostowie zamków królewskich, takich jak Kijów, Biała Cerkiew, Kaniów i Czerkas, przyjmowali włóczęgów różnych narodowości, w tym chłopów i szlachtę, osadzając ich w stepach i wykorzystując do obrony przed najazdami tatarskimi.
Późniejsi osadnicy często padali ofiarą najazdów, a region ten przyciągał uchodźców z różnych terenów, w tym z Rzeczypospolitej i Carstwa Rosyjskiego. Wśród nich znajdowało się wielu chłopów uciekających przed pańszczyzną oraz osoby prześladowane lub poszukujące schronienia. Dzikie Pola wyróżniały się praktycznym brakiem władzy, co sprzyjało osiedlaniu się nowych grup społecznych i ostatecznie doprowadziło do powstania Kozaczyzny.
Akcja powieści Henryka Sienkiewicza Ogniem i mieczem rozgrywa się głównie na Dzikich Polach, co dodatkowo podkreśla znaczenie tego regionu w polskiej literaturze i historii.
Bibliografia
- Palatinatus Kioviensis Pars. Boristhenem albo Dzikie Pola. Mapa Jana Janssona. Amsterdam 1663.
