Dżihad – Definicja i Historia
Dżihad (arab. جهاد, ğihād) oznacza wysiłek i zmaganie w celu wzmocnienia wiary. W europejskim kontekście często mylnie interpretowany jest jako „święta wojna”. Początkowo pojęcie to odnosiło się do opieki nad rodziną i walki o przetrwanie, zanim zostało przetransponowane na grunt religijny z pojawieniem się Islamu. Dżihad stał się obowiązkiem każdego muzułmanina.
Wielki i Mniejszy Dżihad
Dżihad dzieli się na Wielki i Mniejszy. Wielki Dżihad dotyczy duchowej walki z pokusami i dbałości o wspólnotę wiernych, a jego elementy obejmują troskę o rodzinę i wiarę. Mniejszy Dżihad natomiast odnosi się do walki zbrojnej, która może być zarówno obronna, jak i ofensywna. Z kontekstu historycznego wynika, że Mniejszy Dżihad rozwinął się w czasach walk o terytoria.
Dżihad a Kital
Termin dżihad często mylony jest z kital, czyli walką zbrojną. Kital jest jednak tylko jednym z aspektów dżihadu. Zbrojny dżihad ma charakter obronny (dżihad al-daf’) lub ofensywny (dżihad talab), przy czym ten ostatni jest zabroniony przez Koran. Udział w dżihadzie jest uważany za chwalebny czyn, a muzułmanie, którzy zginą w trakcie walki, są postrzegani jako męczennicy.
Kontekst Religijny i Historyczny
W czasach proroka Mahometa koncepcja dżihadu nie była ściśle skodyfikowana. Współczesne interpretacje różnią się, a jedynie niewielki odłam islamu, charydżyzm, postrzegał dżihad jako obowiązek każdego muzułmanina. Należy jednak pamiętać, że pierwotnie dżihad rozumiano jako walkę zbrojną.
Dżihad w Kulturze Popularnej
- W Uniwersum Diuny Franka Herberta dżihad definiowany jest jako „fanatyczna krucjata religijna” przeciwko sztucznej inteligencji.
- Norweski zespół rockowy nosi nazwę Jihaad.
- Piosenka „Jihad” zespołu Slayer porusza temat fanatyzmu religijnego, odnosząc się do różnych religii.
- Film dokumentalny „A Jihad for Love” z 2007 roku dotyczy homoseksualizmu w krajach islamskich.