„`html
Dziewin
Dziewin, niem. Dieban, to wieś w Polsce, usytuowana w województwie dolnośląskim, w powiecie lubińskim, w gminie Ścinawa. W latach 1975–1998 była częścią województwa legnickiego.
Historia
Osada o nazwie Devin została po raz pierwszy wspomniana w 1218 roku jako własność książąt piastowskich, którzy mieli zbudować dwór myśliwski. W 1287 roku Henryk III głogowski sprzedał wieś Ottonowi von Zedlitzowi. Od tego czasu właściciele zmieniali się wielokrotnie, a w 1508 roku Dziewin przeszedł w ręce braci von Kanitz. W XVII wieku majątek należał do rodziny von Mutschelnitz, a w 1721 roku przeszedł do rodziny von Schweinitz und Krain, która posiadała go aż do wywłaszczenia w 1945 roku.
Wieś, podobnie jak reszta Dolnego Śląska, podlegała różnym władzom, od 1526 roku Habsburgom, a od 1741 roku Prusom. Po wojnie w 1945 roku mieszkańcy zostali wysiedleni, a miejsce ich zajęli polscy osadnicy.
Zabytki
W Dziewinie znajdują się następujące zabytki, wpisane do wojewódzkiego rejestru:
- Kościół filialny pw. śś. Piotra i Pawła – gotycki z XIV wieku, z XVII wieku; od XVI do 1945 roku był świątynią ewangelicką, we wnętrzu zachowały się renesansowa ambona i XVI-wieczne nagrobki von Kanitzów.
- Cmentarz przykościelny
- Zespół pałacowy i folwarczny
- Pałac-dwór – renesansowy dwór z lat 1558–1566, największy na Dolnym Śląsku; rozbudowywany w kolejnych stuleciach, po wojnie znacjonalizowany, obecnie w stanie ruiny.
- Park – z początku XVIII wieku, zdewastowany.
- Folwark – z budynkami gospodarczymi, w tym:
- Dwie oficyny z drugiej połowy XVIII wieku.
- Pawilon (I) z XVII wieku.
- Pawilon (II) z drugiej połowy XIX wieku.
- Stajnia z bramą, z początku XX wieku.
- Stodoła, z drugiej połowy XIX wieku.
- Czworak, z przełomu XIX/XX wieku.
- Lodownia, z połowy XIX wieku.
- Piec chlebowy, z przełomu XIX/XX wieku.
- Kordegarda – obok dworu.
„`
