Dziesięciotysięcznik
Dziesięciotysięcznik to nieformalne określenie statku towarowego o nośności około 10 tys. ton (DWT). Termin ten odnosi się przede wszystkim do jednostek zaprojektowanych i zbudowanych w Polsce w latach 50. i 60. XX wieku, należących do serii 41 drobnicowców motorowych typów B 54 i B 454. Projekty te stworzył zespół prof. Witolda Urbanowicza, a budowa statków miała duże znaczenie symboliczne dla rozwoju polskiego przemysłu stoczniowego.
Historia
Pierwszym statkiem z serii był m/s „Marceli Nowotko”, który zwodowano 15 listopada 1955 roku w Stoczni Gdańskiej. Wśród kolejnych jednostek znalazły się m.in.: „Bolesław Bierut”, „Stefan Okrzeja”, „Florian Ceynowa” oraz „Kapitan Kosko”. Ostatnie statki typu B-54 opuściły flotę w 1986 roku.
W 1963 roku zbudowano m/s „Konopnicka”, która miała nośność przekraczającą 11.000 DWT. Statek ten został odbudowany po tragicznym pożarze w 1961 roku, w wyniku którego zginęło 22 ludzi. Ostatecznie sprzedany za granicę, zatonął w 1980 roku.
Incydenty
W 1979 roku miały miejsce poważne incydenty z udziałem dziesięciotysięczników. M/s „Władysław Broniewski” ledwo uniknął przewrócenia podczas oblodzenia w Gdyni, a m/s „Reymont” spłonął na Bałtyku, co doprowadziło do tragicznych konsekwencji, w tym śmierci dwóch członków załogi.
Dane prototypu typu B 54
- Długość: 153,90 m
- Szerokość: 19,40 m
- Wysokość: 12,55 m
- Zanurzenie: 8,29 m
- Nośność: 10 273 DWT
- Pojemność rejestrowa: 6660 BRT (brutto), 3666 NRT (netto)
- Silnik: FIAT 688D, moc 8000 KM
- Prędkość maksymalna: 16 węzłów
- Załoga: 47 osób
Inne jednostki
- Nośność: 10 273 – 11 000 DWT
- Moc silnika: 7800 – 8000 KM
- Typy silników:
- FIAT-Stabilimento Grandi Motori C758S (6-cylindrowy, jednostronnego działania)
- FIAT-Stabilimento Grandi Motori 688D (8-cylindrowy, dwustronnego działania)
- ZPM H.Cegielski 6RSAD76 (6-cylindrowy, jednostronnego działania)
- Werkspoor N.V. 6RSAD76 (6-cylindrowy, jednostronnego działania)
Bibliografia
- Rocznik PRS 1978
- „Morze”, roczniki 1956–1981
