Dziennikarstwo
Dziennikarstwo to działalność polegająca na zbieraniu i publikowaniu informacji o wydarzeniach, ludziach oraz problemach za pomocą mediów masowych. Można je podzielić na różne kategorie, takie jak:
- profesjonalne i nieprofesjonalne
- prasowe, agencyjne, radiowe, telewizyjne oraz internetowe
- komercyjne i niekomercyjne
- lokalne, krajowe i międzynarodowe
- polityczne, gospodarcze, sportowe, kulturalne i inne
Gatunki dziennikarskie
Gatunki dziennikarskie dzielą się na dwa podsystemy: informacyjne i publicystyczne.
Gatunki informacyjne
Gatunki informacyjne koncentrują się na przekazywaniu faktów i informacji. Oto ich przykłady:
- wzmianka – krótka informacja o pojedynczym fakcie.
- notatka – wzmianka z dodatkowymi szczegółami.
- sprawozdanie – opis zakończonych wydarzeń w porządku chronologicznym.
- relacja – prezentacja trwających wydarzeń w sposób emocjonalny.
- życiorys – chronologiczne przedstawienie wydarzeń z życia danej osoby.
- sylwetka – opis osobowości i cech zewnętrznych osoby.
- kalendarium – uporządkowane wzmianki o wydarzeniach w określonym czasie.
- przegląd prasy – zestawienie interesujących cytatów z innych mediów.
- reportaż – sprawozdanie z wydarzeń z osobistymi odczuciami reportera.
- wywiad – rozmowa z interesującą osobą, składająca się z pytań i odpowiedzi.
Gatunki publicystyczne
Gatunki publicystyczne mają na celu interpretację i wyjaśnianie rzeczywistości. Oto ich przykłady:
- komentarz – aktualna wypowiedź z wyraźnym stanowiskiem autora.
- artykuł – analiza aktualnych tematów z wyraźnie określonymi tezami.
- esej – obszerny tekst interpretujący zjawiska, często w formie refleksyjnej.
- recenzja – ocena wydarzenia kulturalnego z krótkim podsumowaniem.
- felieton – krótki, dowcipny tekst o aktualnych sprawach.
- debata – dyskusja z udziałem wielu osób reprezentujących różne stanowiska.
Tworzenie informacji
Dziennikarze tworzą informacje na podstawie przewidywalnych elementów wydarzeń. Wydarzenia przedstawiane przez media można klasyfikować w cztery kategorie:
- wydarzenia rutynowe – statystycznie dominujące.
- skandale – kontrowersyjne incydenty.
- wypadki – nagłe, nieprzewidziane zdarzenia.
- szczęśliwe trafy – przypadkowe wydarzenia, które przyciągają uwagę.
Niektóre wydarzenia mają szczególny charakter i są łatwiej dostępne dla dziennikarzy, co czyni je „uprzywilejowanymi”.
