|dopełniacz nazwy = Dżibuti
|lata istnienia =
|herb =
|godło = Emblem of Djibouti.svg
|flaga = Flag of Djibouti.svg
|dewiza =
|hymn = hymn Dżibuti
|hymn audio = The Djiboutian anthem.ogg
|ustrój polityczny = republika
|konstytucja =
|stolica = Dżibuti
|data powstania = 27 czerwca 1977
|data likwidacji =
|władca =
|prezydent = Ismail Omar Guelleh
|premier = Abdoulkader Kamil Mohamed
|powierzchnia = 23 200 km²
|wysokość =
|rok = 2017
|liczba ludności = 1 020 000
|gęstość zaludnienia = 37 os./km²
|ISO 3166 = DJ
|waluta = frank dżibutyjski (DJF)
|numer kierunkowy = +253
|domena = .dj
|kod samochodowy = DJI
|kod samolotowy = J2
|strefa czasowa = UTC +3
|narodowości =
|język urzędowy = arabski, francuski
|religia dominująca = islam
|terytoria zależne =
|terytoria autonomiczne =
|pkb rok = 2023
|pkb = 3,92 mld USD
|pkb na osobę = 3 803 USD
|pkb psn rok = 2023
|pkb psn = 7,10 mld dolarów międzynar.
|pkb psn na osobę = 6 894 dolarów międzynar.
|mapa = Djibouti – Location Map (2013) – DJI – UNOCHA.svg
|alt mapy =
|opis mapy =
|lokalizacja mapa = Location Djibouti AU Africa.svg
|nazwa lokalizacji =
|opis lokalizacji =
|kod mapy =
|współrzędne =
|opis miejsca =
|commons = Category:Djibouti
|wikinews =
|wikicytaty = Dżibuti
|wikisłownik = Dżibuti
}}
Dżibuti (, arab. ), Republika Dżibuti (fr. , arab. ) – państwo we wschodniej Afryce, nad Zatoką Adeńską i cieśniną Bab al-Mandab. Graniczy z Somalią (de facto z Somalilandem), Etiopią i Erytreą.
Dawne nazwy Dżibuti: Somali Francuskie, Francuskie Terytorium Afarów i Isów.
Polityka
Ustrój polityczny
Według konstytucji z 1992 roku, Dżibuti jest republiką, w której głową państwa jest prezydent, wybierany w wyborach powszechnych na 6-letnią kadencję. Pierwszym prezydentem był Hasan Guled Aptidon.
Władze wykonawczą sprawują premier i rząd, powoływani przez prezydenta.
Władzę ustawodawczą sprawuje jednoizbowy parlament – Izba Deputowanych z 65 deputowanymi, wybieranymi w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję.
Partie polityczne
* RPP – Ludowe Zgromadzenie na rzecz Postępu
* FRUD – Front na rzecz Przywrócenia Jedności i Demokracji
Zobacz też artykuł: Wybory prezydenckie w Dżibuti w 2021 roku.
Podział administracyjny
Dżibuti jest podzielone na 6 jednostek administracyjnych pierwszego rzędu (5 regionów i 1 miasto), które dzielą się następnie na 11 dystryktów.
Siły zbrojne
Siły powietrzne kraju nie posiadają własnych samolotów.
W Dżibuti w latach 1962–2011 stacjonowała 13 Półbrygada Legii Cudzoziemskiej.
W kraju znajdują się bazy wojskowe USA, Francji, Japonii, Hiszpanii, Włoch oraz od 2017 Chin.
Historia
Tereny obecnego Dżibuti zamieszkiwały od wielu wieków plemiona Afarów i Issów, które prowadziły stałe kontakty handlowe z Arabami. Doprowadziło to do przyjęcia przez nich islamu jako własnej religii. W 2. połowie XIX wieku Francuzi zainteresowali się terenami Rogu Afryki, położonymi nad Zatoką Adeńską. W latach 80. XIX wieku Francuzi utworzyli w tym regionie protektorat Somali Francuskie z gubernatorem Léoncem Lagardem. Somali Francuskie stało się jedną z francuskich kolonii w Afryce. W roku 1947 kolonia zyskała status terytorium zamorskiego Francji, a w roku 1967 nazwa została zmieniona na Francuskie Terytorium Afarów i Isów. 27 czerwca 1977 roku Terytorium uzyskało niepodległość pod nazwą Dżibuti. Na czele Republiki Dżibuti stanął Hassan Gouled Aptidon.
W latach 90. kraj doświadczył wojny domowej i klęski głodu. Konflikt spowodowany był rywalizacją pomiędzy rządzącymi Issami i opozycyjnymi Afarami. Rząd wsparty został zbrojnie przez Francję. W roku 1994 walki zakończyły się porozumieniem pokojowym.
W 2008 roku miał miejsce nierozstrzygnięty zbrojny konflikt graniczny między Dżibuti i Erytreą. Dżibuti zostało wsparte przez rząd Francji.
Geografia
]]
Państwo położone we wschodniej Afryce na Półwyspie Somalijskim. Leży nad Morzem Czerwonym, Zatoką Adeńska i cieśniną Bab al-Mandab. Graniczy z Somalią, Etiopią i Erytreą.
Dżibuti zajmuje obszary o charakterze pustynnym i półpustynnym. Powierzchnia górzysto-wyżynna, charakterystycznym krajobrazem są pasma gór zrębowych (na północy góry Mabla i Goda), które stanowią przedłużenie Gór Danakilskich, położonych w Erytrei. Topografia kraju ukształtowana jest głównie przez działalność wulkaniczną. Na terenie Dżibuti znajduje się najniższy punkt Afryki – Jezioro Asal – 150 m p. p. m.
Klimat podrównikowy suchy, gorący, pustynny.
Gospodarka
Dżibuti jest dynamicznie rozwijającym się krajem. Dzięki strategicznemu dostępowi do Morza Czerwonego w kraju duże znaczenie odgrywają usługi, głównie transportowe. Nowoczesny port oraz strefa bezcłowa zapewniają duże dochody dla budżetu państwa z opłat tranzytowych oraz podatków pośrednich. Port w Dżibuti oraz linia kolejowa łącząca stolicę kraju z Addis Abebą obsługuje prawie w całości transport towarów z Etiopii. Ogromne inwestycje chińskich firm przyczyniają się do wzrostu gospodarczego kraju. Pomimo tego 23% obywateli Dżibuti żyje poniżej progu ubóstwa, a 39% pełnoletnich mieszkańców jest bezrobotnych.
Siły francuskie stacjonujące w Dżibuti tworzą wysuniętą bazę operacyjną, która umożliwia szybką reakcję w sytuacji kryzysów w regionie Oceanu Indyjskiego oraz Bliskiego Wschodu.
Dżibuti tworzy ważny region dla Sił Zbrojnych Republiki Francuskiej pozwalający na prowadzenie skutecznych działań militarnych.
