Działy Orawskie
Działy Orawskie (słow. Oravské diely) to region geograficzny o krajobrazie pogórskim, zlokalizowany w Beskidach Zachodnich, na pograniczu polsko-słowackim, w obrębie kulturowym Orawy. Obszar ten rozciąga się na 307 km², z czego 115 km² (37,5%) znajduje się w Polsce. Jest jedynym polskim mezoregionem w pełni należącym do zlewiska Morza Czarnego.
Środowisko przyrodnicze
Region charakteryzuje się łagodnie nachylonymi fliszowymi wzgórzami i szerokimi dolinami potoków. Najwyższe szczyty to Wrata (1051 m) i Wajdów Groń (929 m). Przewyższenia w regionie wynoszą około 150 m, co świadczy o jego przejściowym charakterze między Beskidem Żywiecko-Orawskim a Kotliną Orawsko-Nowotarską.
Działy Orawskie to obszar rolniczo-leśny, gdzie wiejskie osadnictwo sąsiaduje z zespołami drzewnymi, głównie świerka, jodły i buka. Mimo przekształcenia roślinności przez działalność człowieka, w regionie występują rzadkie gatunki roślin, takie jak:
- turzyca skąpokwiatowa
- turzyca dwupienna
- rdestnica alpejska
- ostrożnia głowacza
- czermień błotna
- modrzewnica pospolita
- marzanka pagórkowata
- pływacz drobny
- rosiczka długolistna
W części słowackiej regionu znajduje się Obszar Chronionego Krajobrazu „Górna Orawa”, z cennymi torfowiskami w okolicach Mutnego i Klina.
Różnice w podziałach geograficznych
Region sąsiaduje z Beskidem Żywiecko-Orawskim, Kotliną Orawsko-Nowotarską oraz innymi mniejszymi obszarami. Podział z 2018 roku wskazuje Działy Orawskie jako mezoregion, podczas gdy starsze podejście klasyfikuje je jako mikroregion w Beskidzie Żywieckim. Na Słowacji wyróżnia się dwa regiony ułożone pasmowo: Podbeskydská brázda i Podbeskydská vrchovina.
W literaturze turystycznej Działy Orawskie definiowane są jako dwie grupy wzniesień wokół Czarnej Orawy, z różnymi nazwami i klasyfikacjami w zależności od autorów.
Bibliografia
- Balon J., Jodłowski M., Regionalizacja fizycznogeograficzna Karpat Zachodnich – studium metodologiczne, Kraków 2014.
- Figiel S., Krzywda P., Janicka-Krzywda U., Wiśniewski W.W., Beskid Żywiecki. Przewodnik, Pruszków 2012.
- Kondracki J., Geografia regionalna Polski, Warszawa 2002.
- Mazúr E., Lukniš M., Regionálne geomorfologické členenie Slovenskej socialistickej republiky, Geografický časopis, nr 30/2, 1978.
