Dyzunici w Rzeczypospolitej
Dyzunici to termin odnoszący się do wiernych i duchownych prawosławnych w Rzeczypospolitej, którzy po unii brzeskiej w 1596 roku nie zaakceptowali jej postanowień. W 1632 roku odtworzono prawosławne metropolię kijowską, która podlegała Patriarchatowi Konstantynopola.
Po traktacie Grzymułtowskim w 1686 roku metropolia kijowska została podporządkowana Patriarchatowi Moskiewskiemu. W wyniku tego Carstwo Rosyjskie zyskało prawo do opieki nad prawosławnymi w Rzeczypospolitej.
W drugiej połowie XVIII wieku carat wykorzystał sytuację dyzunitów jako pretekst do ingerencji w sprawy wewnętrzne Rzeczypospolitej, co miało miejsce m.in. podczas Konfederacji słuckiej w 1767 roku. W 1768 roku wprowadzono zakaz nazywania niekatolików dyzunitami, odszczepieńcami, heretykami i schizmatykami.
