Dylatancja
Dylatancja to zjawisko, które polega na niesprężystym wzroście objętości materiału pod wpływem przyłożonych naprężeń różnicowych. Jest to proces, który może zwiastować kruche zniszczenie ośrodka skalnego oraz zbliżające się trzęsienie ziemi lub wstrząs górniczy.
Występując w warunkach bliskich granicy wytrzymałości, dylatancja jest związana z wieloma efektami ostrzegawczymi, które można zaobserwować zarówno w laboratoriach, jak i w naturze. Do najważniejszych z nich należą:
- Spadek ciśnienia porowego oraz wzmocnienie dylatancyjne.
- Anomalne zmiany aktywności sejsmoakustycznej i sejsmicznej.
- Zmiany prędkości fal sprężystych.
- Zmiany siły ciężkości.
- Zmiany pola magnetycznego i elektrycznego.
- Obniżenie poziomu wód gruntowych.
- Wzmożona emisja radonu i innych gazów.
Podsumowanie
Dylatancja jest kluczowym zjawiskiem w geologii, które może wskazywać na potencjalne zagrożenia związane z kruchym zniszczeniem materiałów skalnych oraz aktywnością sejsmiczną.
Kategoria: Procesy geologiczne