Dychtunek w szkutnictwie
Dychtunek, znany również jako kalfatage, to tradycyjne szczeliwo stosowane w szkutnictwie do uszczelniania szwów pomiędzy klepkami poszycia karawelowego oraz deskami pokładu. W procesie tym wykorzystuje się pakuły lniane lub bawełniane, często w połączeniu z dodatkiem smoły.
Proces dychtowania
Czynność uszczelniania nazywana jest dychtowaniem lub kalfatrowaniem. Do jej wykonania używa się specjalistycznych narzędzi, takich jak:
- młotek do dychtowania (ubijak)
- dłuta uszczelniaków
Aby dychtunek mógł być prawidłowo wbity i ułożony, krawędzie klepek poszycia formuje się w rowki klinowe, które zajmują około 2/3 grubości planki. Rowki te, zwane szwami, wypełnia się szczeliwem, układając je w pętlach, co umożliwia ruchy klepek podczas pracy kadłuba.
Szpachlówka i jej funkcje
Ostatnia część szwu wypełniana jest elastycznymi szpachlówkami, wytwarzanymi na bazie smoły węglowej, drzewnej lub oleju lnianego. Podczas nasiąkania wodą drewno pęcznieje, co zaciska dychtunek i uszczelnia klepki kadłuba. Szpachlówka pełni kilka ważnych funkcji:
- zapewnia stabilność dychtunku
- chroni przed dostępem wody
- umożliwia uzyskanie gładkiej powierzchni poszycia
W ten sposób dychtunek stanowi kluczowy element w budowie i konserwacji tradycyjnych jednostek pływających.
Podsumowanie
Dychtunek, jako istotny element w szkutnictwie, zapewnia szczelność i trwałość konstrukcji, a jego zastosowanie wymaga specjalistycznych narzędzi oraz umiejętności. Dzięki odpowiedniej technice i materiałom, kadłuby statków mogą efektywnie funkcjonować w trudnych warunkach morskich.
