Doświadczenie jako Kluczowa Kategoria Wiedzy
Doświadczenie to wiedza lub umiejętności zdobyte poprzez obserwację i zaangażowanie w różne wydarzenia. Historia tego pojęcia łączy się z terminem „eksperyment”. Wiedza oparta na doświadczeniu, znana jako wiedza empiryczna lub wiedza a posteriori, koncentruje się na umiejętności wykonywania zadań, a nie na proponowaniu rozwiązań. Osoba z dużym doświadczeniem w danej dziedzinie może zyskać reputację specjalisty.
Typy Doświadczenia
Doświadczenie dzieli się na różne kategorie, które mogą obejmować zarówno bezpośrednie odczucia, jak i mądrość zdobytą poprzez refleksję. Możemy wyróżnić następujące typy doświadczeń:
- fizyczne
- umysłowe
- emocjonalne
- duchowe
Bezpośredniość Doświadczenia
Osoba, która opisała wydarzenie, w którym uczestniczyła, dysponuje doświadczeniem z pierwszej ręki. Takie doświadczenie jest cenne, ponieważ umożliwia osobistą ocenę i analizę sytuacji. Niemniej jednak, może zawierać błędy interpretacyjne.
Doświadczenie z drugiej ręki może być bardziej rozbudowane, gdyż obejmuje relacje od świadków lub nagrania, co pozwala na szersze spojrzenie na zdarzenie. Z kolei doświadczenie z trzeciej ręki, oparte na plotkach, może prowadzić do nieprecyzyjnej interpretacji rzeczywistości.
Literatura
Ralph Waldo Emerson, amerykański filozof, w swoim eseju Experience z 1844 roku zachęcał czytelników do odrzucania emocji, które mogą oddalić ich od duchowej prawdy.