Dopalacz w silnikach turboodrzutowych
Dopalacz to urządzenie stosowane głównie w samolotach bojowych, a sporadycznie w cywilnych, takich jak Concorde czy Tu-144. Jego główną funkcją jest zwiększenie ciągu silnika turboodrzutowego poprzez spalanie dodatkowego paliwa za turbiną, co może skutkować przyrostem ciągu o kilkadziesiąt procent.
Budowa i działanie dopalacza
Dopalacz składa się z kilku kluczowych elementów:
- pompy paliwa
- wtryskiwaczy
- stabilizatorów płomienia
- dyszy wylotowej z regulowanym polem przekroju
- układu automatycznej regulacji
Proces dopalania polega na wtryskiwaniu dodatkowej ilości paliwa za turbiną, co zwiększa temperaturę oraz ciśnienie przepływających gazów. Włączenie dopalania wiąże się z automatycznym zwiększeniem przekroju dyszy wylotowej, co może przyczynić się do wzrostu ciągu o ponad 50%, zależnie od typu silnika i warunków lotu.
Ograniczenia i zastosowanie
Dopalanie jest stosowane głównie w określonych fazach lotu, takich jak start, przyspieszanie czy misje bojowe, z uwagi na niską sprawność termodynamiczną i wysokie zużycie paliwa. Wyjątek stanowi SR-71, w którym dopalacze były używane w trybie ciągłym.
Zalety dopalacza
- Spalanie dodatkowego paliwa za turbiną zwiększa żywotność łopatek turbiny.
- Zwiększenie ciągu nie prowadzi do zmiany wymiarów zewnętrznych silnika, co ułatwia jego zabudowę w samolotach myśliwskich i myśliwsko-bombowych.
