Dolina Wielicka
Dolina Wielicka (słow. Velická dolina) to tatrzańska dolina walna w Słowacji, położona na południowej stronie grani Tatr Wysokich. Ma długość około 6 km i powierzchnię 5,7 km², co czyni ją jedną z najmniejszych dolin walnych w tym regionie.
Topografia
Dolina graniczy z innymi dolinami:
- Od wschodu: Dolina Sławkowska, oddzielona granią Granatów Wielickich.
- Od północnego wschodu: Dolina Staroleśna, oddzielona boczną granią Tatr.
- Od północy: Dolina Białej Wody oraz jej odgałęzienia, w tym Dolina Świstowa i Dolina Litworowa.
- Od zachodu: Dolina Batyżowiecka oraz Gerlachowski Kocioł.
Opis doliny
Dolina ma otwartą formę w kierunku południowo-wschodnim, z dolną częścią składającą się z zalesionego terenu wciętego w morenę. Górna część doliny jest podzielona na tarasowe piętra, w tym Mokrą Wantę i Wielicką Siklawę. W dolinie znajdują się również mniejsze kotlinki oraz stawy, z największym Wielickim Stawem na wysokości 1665,5 m.
Obszar doliny składa się głównie z granodiorytów i mylonitów, a pozostałości po dawnych lodowcach obejmują moreny o powierzchni 10,5 km².
Nazewnictwo
Nazwa doliny wywodzi się od miejscowości Wielka na Spiszu. W literaturze pojawiła się najpierw niemiecka nazwa doliny, a później polskie odpowiedniki. Od 1867 roku ustalono nazwę „Wielicka Dolina”, która zyskała popularność dzięki przewodnikom turystycznym.
Historia
Dolina była zamieszkiwana już w czasach prehistorycznych. W XVIII wieku zaczęli ją odwiedzać botanicy i geolodzy, a od połowy XIX wieku turyści. W 1912 roku zbudowano pierwszą stałą skocznię narciarską w Tatrach. Obecnie Dolina Wielicka jest popularnym miejscem turystycznym, chociaż od 1986 do 1993 roku zginęło w niej 54 osób.
Szlaki turystyczne
W dolinie prowadzą różne szlaki turystyczne, w tym:
- Zielony szlak z Tatrzańskiej Polanki do Wielickiego Stawu i Polski Grzebień.
- Czerwony szlak Magistrali Tatrzańskiej, łączący różne doliny.
- Żółty szlak ze Starego Smokowca oraz niebieski szlak z Tatrzańskich Zrębów.
- Rowerowy szlak asfaltowy do hotelu „Śląski Dom”.
Podsumowanie
Dolina Wielicka to malowniczy obszar Tatr Wysokich, bogaty w przyrodę i historię, znany z licznych szlaków turystycznych i atrakcji przyrodniczych.
